ГЭР БҮЛ БОЛСОН Ч ГАЛАА ТАХИХГҮЙ БОЛ ХЭЛ АМ, ХЭРҮҮЛ УРУУЛ ТАСАРДАГГҮЙ!

Орчин цагийн залуучууд галаа тахиагүйгээсээ болоод эв түнжин хагарч, салж сарних нь элбэг болж. Зүй нь галаа л тахих ёстой юм шүү дээ гээд хэн нэг учир мэдэх хүн нь хэлээд өгдөг ч болоосой гэж *унших дуртай, судлах дуртай нэгэн номын эгч маань аминчлан захисан*-ыг хэрэгтэй байж магадгүй хэмээн доор хичээнгүйлэн сийрүүлэхийг оролдлоо.
Хууччуул хүүхэдтэйгээ холилддоггүй. Гэр бүлтэй болсон л бол шинэ гэр бүрж өгөн гал голомтыг нь бадраан “Галыг нь тахиулдаг” байсан нь учиртай. Учир нь аав, ээжийн гал голомтон дээр амьдрах юм бол тухайн айлын гай, барцад, сайн, муу бүхнийг нь үр хүүхэд нь хамтдаа үүрэлцдэг учраас хамгийн түрүүнд хүүхдүүдээ өрх тусгаарлуулж “Голомтын галыг нь бадраах” ёсыг үйлддэг байсан. Айл гэрт “Галын бурхан” гэж бий. Галын бурхнаа дээдэлж тахиж байхгүй бол *гал бузартаж сэвтэх* аюултай гэдгийг л одооны залуучуудад хэлээд өгчих юм сан. Галыг гэрийн эзэн тахиж, галыг гэргий хүн манадаг. Олон ч охид бүсгүйчүүд *галаа сайн манаагүй*-гээсээ болоод эр нөхөр нь өөр голомтод очсоор байна.”Гал” тухайн айлд орж ирэх муу муухай зүйлийг үлдэн хөөж зайлуулдаг. Галаа тахиагүйгээс ад, зэтгэр голомтын гал дээр сандайлж суун эр, эмийн санаа сэтгэлийг үймүүлэн гэр бүлээс гадуурх явдалд самууруулдаг. Галаа хэр сайн өрдөж тахина төдий чинээ галын хүч өөдөө байж ад, зэтгэрийг сандайж суухын эцэсгүй галдан хөөж зайлуулдаг домтой.Монголчууд эртнээс нааш “Галыг шүтэж” тахисаар ирсэн. Харин энэ уламжлал өнөө цагт алдагдаад байгаа нь харамсалтай. Ганц байсан ШҮДЭНЗНИЙ ҮЙЛДВЭРЭЭ нураачихсан улс. Урд, хойд хөршид яаж ч технологи хөгжсөн *Шүдэнзний үйлдвэрүүд*-ээ татан буулгаагүй үйлдвэрлэсээр байгаад учир бий шүү. Харин манайх эсэргээрээ цахилгаан асаагуур руу мааарш болж байгаад л сэтгэл жаахан эмзэглэдэг юм. Оросын Спички шүдэнзний үнэ бүүр өсөөд нэг бүрийн үнэ нь 200 төгрөг болчихлоо.Айл гэр ч улс эх орон ч галын дөлөө өөдөө байлгаж муу бүхнээс хамгаалагддаг ёстой. Энэ сайхан өсөж торниж байгаа залуусаас нэг нь ч гэсэн “Шүдэнзний үйлдвэр”-ийг бүтээн байгуулж *ГАЛАА ШҮТДЭГ МОНГОЛ ТҮМНИЙ УЛАМЖЛАЛАА СЭРГЭЭХ байх гэсэн их итгэл үнэмшлийг тээн сууна даа эгч нь* гэж ярихад нь нээрээ л залуучууд бид галаа тахихын учир утгыг мэддэггүй юм байна шүү гэснээр бидний яриа дүүрсэн юм.
Оны эхэн, жилийн эхлэл дээр ГАЛЫН ТУХАЙ сонссоноо бэлэгшээн хуваалцлаа. “Буян үйлдэгч” хэмээх усан бар жилдээ айл хотлоороо ГАЛАА ШҮТЭХИЙН УХААНЫГ ЭРГЭН САНАХ БОЛТУГАЙ.АЙЛ ӨРХ БҮРИЙН ГАЛЫН ДӨЛ ӨӨДӨӨ БАЙГ! ЭНЭ ТАРНИУДЫГ УНШИЖ ЯВБАЛ БҮХ ЗҮЙЛ АЯНДАА Л БҮТНЭ. ХАДГАЛААД АВААРАЙХараал жатгаас зайлахад – Пад ламаа са хамаа пад Хор шарыг дарахад – Ум мана хам хам суухаа Шүд өвдөхөд – Дэхүү сод наа судваа мазаа сод Шөрмөс татахад – Ум тэм таяа суухаа Яр шарх эдгээхэд – Ум цэгрэ бад гадуу дон чарла суухаа Зүрхний өвчинд – Ум га га за за рим рим Элэгний эмгэгч – Ум зараани та та зараа судаа ми суухаа Эмэгтэйчүүдийн өвчинд -Ум радна намаа суухаа Түлэнхийд – Ум са са ма ма сод Бузрыг арилгахад – Ум бадма ус нэхэ бимали суухааМуу бүхнээс зайлахад – Ээ ма хо ум пааний пааний суухаа Муу юм зүүдэлж хар дарахад – Ум сасаа маама суухаа. Ум загаа лияа суухаа /сэрээд 3 унш/ Ослоос сэргийлэхэд – эм хо умаа паани пааний суухаа /өглөө бүр/ Ханиад дарахад – Ум дама дүдий сод суухаа /оройбүр ус руу тарнидаж унш/ Аюул тулгарахад – Ум маань мусмали хум пад Айж тэвдэхэд – Шар шармай ная ий суухаа Аян замд – Дата ята хум дий хум дий суухаа Апиваа бүхнийг бүтэлтэй болгоход – Ум аганиагани, ажила мандали мандали суухаа Хүүхэд тэвдүүлж сандаргахад – Ум даарий дүд даарий дүрээ суухаа Хийморь бадраахад – Гүндүү сарваан дүдүү хо базар аюухий суухаа Муу бүхнээс зайлахад – Ээ ма хо ум пааний пааний суухаа Муу юм зүүдэлж хар дарахад – Ум сасаа маама суухаа. Ум загаа лияа суухаа /сэрээд 3 унш/ Ослоос сэргийлэхэд – эм хо умаа паани пааний суухаа /өглөө бүр/ Ханиад дарахад – Ум дама дүдий сод суухаа /оройбүр ус руу тарнидаж унш/ Аюул тулгарахад – Ум маань мусмали хум пад Айж тэвдэхэд – Шар шармай ная ий суухаа Аян замд – Дата ята хум дий хум дий суухаа Апиваа бүхнийг бүтэлтэй болгоход – Ум аганиагани, ажила мандали мандали суухаа Хүүхэд тэвдүүлж сандаргахад – Ум даарий дүд даарий дүрээ суухаа Хийморь бадраахад – Гүндүү сарваан дүдүү хо базар аюухий суухаа ЭНЭ ТАРНИУДЫГ УНШИЖ ЯВБАЛ БҮХ ЗҮЙЛ АЯНДАА Л БҮТНЭ. ХАДГАЛААД АВААРАЙХараал жатгаас зайлахад – Пад ламаа са хамаа пад Хор шарыг дарахад – Ум мана хам хам суухаа Шүд өвдөхөд – Дэхүү сод наа судваа мазаа сод Шөрмөс татахад – Ум тэм таяа суухаа Яр шарх эдгээхэд – Ум цэгрэ бад гадуу дон чарла суухаа Зүрхний өвчинд – Ум га га за за рим рим Элэгний эмгэгч – Ум зараани та та зараа судаа ми суухаа Эмэгтэйчүүдийн өвчинд -Ум радна намаа суухаа Түлэнхийд – Ум са са ма ма сод Бузрыг арилгахад – Ум бадма ус нэхэ бимали суухааМуу бүхнээс зайлахад – Ээ ма хо ум пааний пааний суухаа Муу юм зүүдэлж хар дарахад – Ум сасаа маама суухаа. Ум загаа лияа суухаа /сэрээд 3 унш/ Ослоос сэргийлэхэд – эм хо умаа паани пааний суухаа /өглөө бүр/ Ханиад дарахад – Ум дама дүдий сод суухаа /оройбүр ус руу тарнидаж унш/ Аюул тулгарахад – Ум маань мусмали хум пад Айж тэвдэхэд – Шар шармай ная ий суухаа Аян замд – Дата ята хум дий хум дий суухаа Апиваа бүхнийг бүтэлтэй болгоход – Ум аганиагани, ажила мандали мандали суухаа Хүүхэд тэвдүүлж сандаргахад – Ум даарий дүд даарий дүрээ суухаа Хийморь бадраахад – Гүндүү сарваан дүдүү хо базар аюухий суухаа Муу бүхнээс зайлахад – Ээ ма хо ум пааний пааний суухаа Муу юм зүүдэлж хар дарахад – Ум сасаа маама суухаа. Ум загаа лияа суухаа /сэрээд 3 унш/ Ослоос сэргийлэхэд – эм хо умаа паани пааний суухаа /өглөө бүр/ Ханиад дарахад – Ум дама дүдий сод суухаа /оройбүр ус руу тарнидаж унш/ Аюул тулгарахад – Ум маань мусмали хум пад Айж тэвдэхэд – Шар шармай ная ий суухаа Аян замд – Дата ята хум дий хум дий суухаа Апиваа бүхнийг бүтэлтэй болгоход – Ум аганиагани, ажила мандали мандали суухаа Хүүхэд тэвдүүлж сандаргахад – Ум даарий дүд даарий дүрээ суухаа Хийморь бадраахад – Гүндүү сарваан дүдүү хо базар аюухий суухаа 4000 гаруй хавдар илрүүлсэн эмч ажлаа орхиж, жолооч болохоор шийджээМанай улсад эмч, эмнэлгийн ажилчдын цалин бага гэдгийг нуух зүйлгүй. Тэгвэл эмч Н.Мөнх-Амгалан эмчийн ажлаа орхин тээвэрт явах болжээ. Энэ талаар дараах зүйлийг бичсэн байна.-ЦАГААН ХАЛААДАА ЦАГААН МАШИНААР СОЛЬСОН ЗАЛУУ- Тэрбээр “Цагаан халаадаа цагаан машинаар сольсон залуу байна. Би улсад зургаан жил ажиллахдаа юу хийсэн гэж үү. Миний бие 2015 онд хүний их эмч 2016 оноос эмгэг судлаач эс судлаач, 2016 оноос хойш өнөөг хүртэл эмгэг судлаач эмчээр ажиллалаа. Энэ хугацаанд 7000 гаруй биопси /амьд ахуйд нь эд авах дурангаар/, Эмгэг судлалын задлан шинжилгээ 300 гаран, эсийн шинжилгээ 8000 орчим хийжээ. Тодруулбал 30000 гаран иргэнд өөрийн чадах хэмжээнд тусламж үйлчилгээ үзүүлжээ. Миний бие ажиллаж хэлсэн цагаасаа хойш 410 гаруй хортой хавдар/сүүлийн шатанд орсон нь их байсан/, 3600 гаруй хоргүй хавдар, 26000 мянган хавдрын бус эмгэг илрүүлж 21 аймгаас 2020 онд улсын хэмжээнд шилдэг лаборатори болж найман тусгай будаг нэвтрүүлж тэргүүний лаборатори болсон. Миний ажилласан зургаан жилийн хугацаанд намайг болон манай лаборант, туслах ажилтанг маань хэн ч үнэлсэнгүй. Бид ажилласаар л байлаа. Завхан аймаг маань 76 мянган хүн амтай тэрний 30 гаран мянган хүн амд нь эмгэг судлалын лаборатори маань хүрч ажиллаж ээ. Миний эцсийн зорилго бол эмгэг судлалын салбарын хөгжилд мөн аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн чанартай тусламж үйлчилгээ үзүүлэхэд өөрийн хэмжээнд хувь нэмрээ оруулж ард иргэдийг хавдрын эцсийн шатанд орохоос өмнө оношлох эрүүлжүүлэх хүсэл зорилготой байлаа. Энэ хугацаанд хамт ажилсан үе үеийн эмч нартаа баярлалаа” гэв. Х.Янжингаажид: Хэн ч анзаараагүй байхад Монгол охин байна гэж бусдад тараасан Монгол эрчүүд бол жинхэнэ арчаагүй “гөлөгнүүд” байлааХ.Янжингаажид: Хэн ч анзаараагүй байхад Монгол охин байна гэж бусдад тараасан Монгол эрчүүд бол жинхэнэ арчаагүй “гөлөгнүүд” байлааӨнгөрсөн хөгжмийн наадмаар Монголд ирээд буцсан дэлхийн алдарт реппер Lil Pump өөрийн твиттер хуудсаараа дамжуулан нэгэн бичлэг оруулсан цахим ертөнцөд багагүй шуугиан тариад байна. Тэгвэл энэхүү бичлэгтэй холбоотой үзэл бодлоо “Алтан Дорнод Монгол” ХХК-ны захирал Т.Ганболдын экс эхнэр Х.Янжингаажид илэрхийлжээ.Тэрээр: “Өчигдөр тэр бүсгүйн видео, зургийг ил гаргасан Lil Pump гэж нөхөр болон хэн ч анзаараагүй байхад Монгол охин байна гэж бусдад тараан, ил болгосон Монгол эрчүүд бол дутуугийн хомсдолтой, эмэгтэй хүнийг огтоос хүндэлдэггүй, хүний өмнөөс өөрийгөө тавьж чаддаггүй EQ муутай, жинхэнэ арчаагүй “гөлөгнүүд” байлаа. Эмэгтэй хүнийг, хүний охиныг ийнхүү харлуулдаг хүмүүсийг гөлөг гэж нэрлэхэд ч багадна.Тэд өөрсдөө ээж, эгч, охин дүүтэй бүр цаашлаад охидтой хүмүүс харагдана лээ. Тэглээ гээд хүний охин үр ямар байдалд орох нь огт хамаагүй, зөвхөн зугаа болгож бохир амаараа ярих нь л чухал байгааг бодоход хувиа хичээсэн, хүний мууд дуртай өөдгүй новшнууд гэдгээ өөрсдөө тэд зарлачихлаа. Бэл бэнчингээ гайхуулах биш биенээ хайрлаж, өмөөрч сурмаар байна хэдүүлээ.Инээж тавлаж, зургийг нь бие рүүгээ шейрлэхийн оронд тэр залууг авчирсан зохион байгуулагч залуус Lil Pump руу яаралтай холбогдож зургийг нь устгуулж, хуулийн дагуу хариу арга хэмжээ авна гэдгээ илэрхийлэх ёстой байсан юм. Хичнээн цагийн дараа бүр орой л твиттерээсээ устгаж байна лээ тэр дурак. Хүний охин үр амиа хорловол яана?! Дахиж Монголын нутаг руу оруулаад ч хэрэггүй. Тийм ёс зүйгүй, өөрөөрөө сайрхсан видео тавьж байгаа нь өөрийгөө их юманд бодсон нэр шигээ Lil тархитай, эго өндөртэй, жинхэнэ нарциссист юм байна лээ шд.Тэр бүсгүй хэнийг ч хохироогоогүй байтал өөрийн нэр устайгаа зарлуулж, асар бүдүүлгээр дайрч доромжлуулсаныхаа төлөө тэр зураг задалсан нөхрийг шүүхэд өгч нэр төрөө сэргээлгэж, уучлалт гуйлгахад нь манай мундаг, хэл устай хуульч, өмгөөлөгчид туслаасай. Дахиж дэлхийн аль ч улсын, ямар ч эмэгтэйг ингэж доромжилж болдоггүй гэдгийг ойлгуулмаар байна.Ямар ч эмэгтэй хүнийг муугаар харуулдаг эр – эр хүн биш байдаг юм шүү. Өсөхдөө өлөн зөлмөн, хайрлуулж бус дээрэлхүүлж, үл ойшоогдож өссөн хүний сэтгэцийн эмгэг нь том болоод ийнхүү илэрдэг юм.Монгол эмэгтэйг, ер нь эмэгтэй хүнийг доромжилж болохгүй гэдгийг энэ мэт эрчүүдэд сайн ойлгуулж хашраамаар байна. Дахиад хэлье. Эрчүүдээ, тэр видеог биендээ харуулж, цааш шейрлэхээсээ өмнө өөрийгөө хэн бэ, ямар үнэт зүйлтэй хүн гэдгээ дахин нэг бодоорой.Уртач ухаантай, энэрэнгүй байвал гоё!!!” гэжээ. Энэ залууд талархаад алдаршуулая. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусдаа зав чөлөөгөөрөө туслаж байдаг сайхан сэтгэлтэн гэнэ дээ💕💕💕Энэ залууд талархаад алдаршуулая. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусдаа зав чөлөөгөөрөө туслаж байдаг сайхан сэтгэлтэн гэнэ дээ💕💕💕Энэ залууд талархаад алдаршуулая. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусдаа зав чөлөөгөөрөө туслаж байдаг сайхан сэтгэлтэн гэнэ дээ💕💕💕Энэ залууг Өсөхөө гэдэг. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусаа зав чөлөөгөөрөө онгоцны буудлаас тосож авч, ажил олж өгч тусалдаг. Би анх Солонгос улсад очиход намайг дагуулж явж ажилд оруулж өгөөд явж билээ. Надаас бүр хүний урманд 1000 вон ч аваагүй шүү ккк. Найдвартай сайн газар очсон болохоор тогтмол сайхан ажиллаад байрныхаа урьдчилгааг хийчихээд байж байна өө. Хэхэ. Би саяхан баярын амралтаар баярласнаа илэрхийлэх гээд сөүлд гэрт нь очтол өрөөгөөрөө дүүрэн ковидын эмнүүд өрчихсөн сууж байдаг юм. Энэ олон эмээр яах гэж байгаан, Монгол руу тэгбэдэх гэж байгаам уу гэтэл, үгүй ээ эмнэлэгт хэвтэж чадахгүй байгаа хараар байгаа монголчуудад дөхүүлж өгдөг юм гээд инээгээд хэлж билээ. Өөрт огт наалдацгүй зүйл дээр хүний гэлгүй тусалж явдаг, элэг нэгтнээ хайрлаж явдаг энэ залуугаар үнэхээр бахархаж байна. Өөрт нь энэ талархал хүртэл шэйрлээд өгөөрэй Монголчуудаа . Иргэн Н. Анхаар!! ХООЛЛОХДОО ЭДГЭЭР ЦАГУУДАД ТААРУУЛЖ ЧАДВАЛ ТАРГАЛАХГҮЙ өвчин ороохгүй эрч хүчтэй болноУламжлалт анагаах ухаанд хоногийн 24 цагийг гурав хуваагаад Өглөөний 03:40-07:40, 15:40-19:40-ийг хийн цаг гэж үзэн энэ цагуудад шингэхдээ амархан халуун, бүлээн шөлтэй хоол идэх, 11:40-15:40-ийг шарын цаг гэж үзэн энэ цагуудад буюу өдрийн цагаар удаан шингэдэг махан хоол хүнсийг илүүтэй хэрэглэх, 07:40-11:40, 19:40-23:40 бадганы цаг тул ходоодыг амраан өлөн байх хэрэгтэй, 23:40-03:40 хүртэлх цагт сарны хүч дэлгэрдэг тул унтаж амрах ёстой гэж тэмдэглэсэн байдаг. Монголчууд ийнхүү сарны хүч дэлгэрсэн шарын цагаар унтаж амарчихаад хийн цагаар буюу үүрээр 04:00 цаг гэхэд л босдог байж. Гэхдээ одоо энэ цагт босно гэвэл дасах хүртлээ хямрах тул ядаж 05:00 цаг гэхэд босоод 07:40 -өөс өмнө өглөөнийхөө цайг уувал сайн. Өглөөний цайндаа хий дарах халуун цай, өрөм, ааруул, өөхний тосонд хайрсан боорцог зэргийг идэж болно. Харин бадганы цаг буюу 07:40-11:40-ийн хооронд хоол унд идэхгүй байвал сайн. Энэ цагт хоол идвэл бадганыг аривдуулан таргалалт үүсгэхээс гадна залхуу хүрэх, бие хүндрэх, оюун ухаан ажиллахаа болино, ажлын чадварыг муутгана. Мөн энэ цагт идсэн хоол хүний биед муугаар нөлөөлнө. Тиймээс өглөөний 07:40-өөс өмнө хоол идэх хэрэгтэй бөгөөд өглөө идсэн хоол биед жинхэнэ тэжээл болдог юм. Бадганы цагт хоол идэхгүй ходоодыг амраачихаад тухайн өдрийнхөө үндсэн хоолыг 11:40-15:40-ийн хооронд идэж, гол тэжээлээ авах ёстой. Үүний дараа 15:40-19:40 цагуудад хийн цаг учраас хийн бэлгэ чанар хямарч, өдрийн идсэн хоол бүрэн шингэдэг учраас өлсөх мэдрэмж төрнө. Хийн цагт өлсөх нь хийн бэлгэ чанарыг улам бүр хямраах нөхцөл болох учраас энэ үед юу ч идэхгүй байж болохгүй. Тиймээс энэ цагт буюу оройн 19:40-өөс өмнө шингэц сайтай хоол идэх хэрэгтэй. Тэгээд 19:40-23:40 цагийн хооронд буюу бадганы цагт дээр хэлсэнчлэн ходоодыг амраах хэрэгтэй. Түгжигдсэн орлогын үүдийг нээж. Бузар дэв арилгагч ОЧИРВААНЬ Бурханд даатгаж залбирвал та 9-н үеийн жаргал ирэх болно…..Хурай хурай хурай Их чадал хүчээр тотгорын өмгийг хоцроолгүй дарагч Тоолшгүй хувилгаанаар Ялгуусан зохионгуйг бүтээгч Хамаг Түүнчлэн ирэгсэдийн нууцын санг баригчИх ягчисын аймгийн ноён өнөд тэтгэн сахигтун. Индранилаан уул мэт маш бадрангуй Эрдэнийн Сүмбэр уул мэт жавхлантай Эвдрэхгүй цагийн галын өмөгчлөн гэрэлтэйИх чадал хүний эзэн тан дор мөргөмүйБаруун уулын орой дахь завсрын залуу  үүлэн мэтУлбар шар үсээ овойлгосон, догшин хилэнтХурын зузаан үүлсийн дундах гилбэлгээн адилГурван мэлмийгээ хялайсан, хилэнгийн атираатад мөргөмүй. Охор бүдүүн агаад бахим чийрэг лагшинтайЛуугийн дуу мэт маштодорхой зарлигтай Огторгуйн төвчлөн үзэхүйеэ бэрх таалалтайНомхотгохуйяа бэрхийг номхотгогч дор мөргөмүй.Болшгүй хэрцгийсийг айлгагч дөрвөн соёог Сайтар ярзайлган тотгорын сүнсийг зайлуулагч Гуа бус хөмсөг сахлаа бадруулснаас Галын очис хаялсанд мөргөмүй Сэтгэлийг булаагч эрдэнэсийн чимгээр хээлэн Хорт лусын чуулгадаар үе гишүүнээ чимэгчМаш бадрангуй дүрэлзсэн галын төвд Аймшигт дүрс байдлаар оршсонд мөргөмүй.Огторгуй дүүртэл инээхийн хүрхрэл хийгээд Гурван газрыг хотолзуулагч өлмийгөөр Шулмас хийгээд буруу удирдагч бүгдийг гэсгээгч Нууцын эзэн амьтаны аврал дор мөргөмүй.Нууцын эзэнийг сэтгэлдээ санаад Лагшин, зарлиг, тааллын магтаал үүгээр магтваасНүгэл хилэнц бүхэн хоцроолгүй арилж Гурван зовлонгийн эвэршээл арилах болтугай.Нас буян, цог усрал, яруу алдар хийгээд Самади лугаа дээд бэлгэ билэг тэргүүтэй бүхнийг Шинийн саран мэт арвитган зохиогоод Лагшин, зарлиг, тааллын шид бүтээл хайрлагтун