Б.ЭНХЗОРИГ: ЗАЛУУС НОЙРГҮЙ ЯВЖ, ХЭТ БУХИМДСАНААС ЦУС ХАРВАХ ЭРСДЭЛД ӨРТӨЖ БАЙНА

Агаар,орчны бо.хирдлоос шалтгаалан тархины ц.ус харвалт залуужиж байна.Ялангуяа,Улаанбаатар хотод агаарын бо.хирдол,стресс,жингийн илүүдэл,сахрын хэт их хэрэглээ өндөр байдаг тул голлох шалтгаан болдог аж.Харвалтыг төгс эмчлэх боломжгүй байдаг тул урьдчилан сэргийлэхэд онцгой анхаарал хандуулах шаардлагатай гэдгийг УНТЭ-ийн мэдрэлийн эмнэл зүйн төвийн их эмч Б.Энхзориг онцолсон юм. МОНГОЛД ДӨРВӨН ХҮН ТУТМЫН НЭГ НЬ Ц.УС ХАРВАХ ЭРСДЭЛТЭЙ Тэрбээр “Том элементүүд болох тоос шороо уушги руу орсон ч ц.усны хо.ригоор нэвтэрч ц.ус руу орж чаддаггүй.Харин үйлдвэрлэлийн тоос,агаарын бо.хирдол,яндангийн утаанаас жижиг хэмжээтэй тоос ялгардаг. PМ 2,5 буюу 2,5 микро метрээс жижигхэн хэмжээтэй гэсэн үг.Тэгэхээр жижиг хэмжээтэй тоосжилт,утаа судас руу уушгиараа дамжаад орчихдог.Ц.усан дотор эргэлдсээр тархины нарийхан судаснууд дээр очиж бөглөрч,бөөгнөрдөг.Үүнээс улбаалан тархи тэжээлээ авч чадахгүйд хүрч,үйл ажиллагаагаа алддаг. Судас нь бөглөрчихсөн учраас тархины ц.ус ха.рвалт,зүрхний ши.гдээс мөн үйл ажиллагааны алдагдал буюу зөнөлт үүсдэг.Зарим хүмүүс альцгеймер тусах тохиолдол ч байна.Монголд дөрвөн хүн тутмын нэг нь хэзээ нэгэн цагт ха.рвах эрсдэлтэй байдаг.Иймд эрсдэлт зүйлээс өөрийгөө хамгаалдаг байх нь чухал.Мөн хэт их идэх нь даралтыг буулгаж,огцом ихсэх эрсдэл бий болгодог.Огцом буурч,огцом нэмэгдэж буй даралтны хэлбэлзэл ц.ус харвахад хүргэдэг.Иймд бага хэмжээгээр тогтмол идэж,хоолны хэмжээндээ анхаарах хэрэгтэй.Со.гт.уу.руу.лах төрлийн ундааг хэт их хэрэглэх үед даралт буурч судас тэлдэг.Бие организм хо.рыг гадагшлуулах явцад судас хэт их агшиж даралт огцом өсөх а.юултай. Мөн цаг 30 минут ширээний ард хөдөлгөөнгүй суухад л бодисын солилцоо зогсонги байдалд орж даралт ихсэж эхэлнэ.Иймээс 30 минут эсвэл цаг тутамд хөдөлгөөн хийж хэвших зайлшгүй хэрэгтэй.НОЙРГҮЙ ЯВСААР БАЙВАЛ ТАРХИНЫ Ц.УС ХА.РВАЛТААС ХЭЗЭЭ Ч “ЗУГТАЖ”ЧАДАХГҮЙБүтэн нойр аваагүй хүний даралт маргааш нь ихэсдэг байна.Сүүлийн үед 19,20 настай залуус ха.рвах тохиолдол их гарч байгаа.Залуу хүмүүсийн ха.рвалтад нөлөөлж буй гол хоёр зүйл бол удамшлын судасны эмгэг,зүрхний эмгэгүүд байна.Түүнээс гадна амьдралын хэв маяг байна.Хэт их стресстэх,нойроо хасах,хөдөлгөөний дутагдал нөлөөлдөг.Залуус маш оройтож унтдаг,орой унтахын өмнө фэйсбүүк,гар утсаа удаан хугацаагаар шагайдаг. Цахим хэрэгслийн хэт их хэрэглээ нойргүйдэлд хүргэдэг.Нойргүй удаан явж,хэт их стресстэй ажилласнаар ха.рвахад хүргэж байгаа юм.Гэтэл чанартай,хангалттай нойр бол эмийн бус аргаар даралт буулгах хамгийн зөв арга шүү дээ” гэж зөвлөлөө.Ха.рвалтын шинж тэмдэг илэрвэл яаралтай эмнэлэгт хандах хэрэгтэй.”FAST буюу face,arms speech,time” дүрмийг дагаж нүүр нэг тал руугаа унжиж,гар бадайрч,үг хэл ээрвэл яаралтай,цаг алдалгүй эмчид хандах шаардлагатай.Тархины ц.ус ха.рвалтын эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд тэнцвэртэй хоолны дэглэм барих,биеийн дасгал хөдөлгөөн хийж,муу зуршлуудаасаа татгалзахыг мэргэжилтнүүд зөвлөж байна.Түүнчлэн,хувь хүн өөрийнхөө эрүүл мэндэд анхаарах менежмент их чухал.Хувь хүн эрүүл амьдрахын тулд яах хэрэгтэйгээ мэддэг байх ёстой.Ха.рвалт дэлхий дахинд та.ха.л болчихоод байна гэхэд хилсдэхгүй.Иймд залуу гэхгүйгээр тогтмол үзлэг шинжилгээнд хамрагдаж,ажил амьдралын тэнцвэрээ зөв тохируулахыг зөвлөлөө.Эх ёурвалж:https://www.urug.mn/news/18366?fbclid=IwAR2MoLbUEf47F709KZo2ZsMTr8C7rLRBbgBwauZUJUNiSQnoatDFpIKgnIY