Үлд өвс Шим тус: Намарс, хайрст үлд, цахлайтах, хогжруут цахлай , шамбарам, үү, зөгийнд хатгуулах, түлэнхийд,угааж шавшина, жин тавина. Зүрхний дутагдал, унадаг өвчин, гэдэс гүйлгэх, бөөрний өвчин, ходоод, нарийн ба 
бүдүүн гэдэсний үрэвсэл, гэдсээр хатгуулах, халуурч суулгах, чихрийн шижин, элэгний үрэвсэл, хатуурал, цэвэршилт, хорт хавдар (уушги, нойр булчирхай, элэг, ходоод, бүдүүн гэдэс зэрэг), 
шөрмөс тасрах, яс, махны бэртэнгэнд хэрэглэнэ.Үйлдэл: Хорт хавдарын эд эсийг хягаарлах, дархлаа сайжруулах, үл исэлдүүлэх /флавоноиды: мирицетин/, шарх аниулах эмзүйн үндсэн үйлдэлтэй.Арга: 2 хоолны халбагыг 300 мл буцлам халуун усанд хийж 1-2 цаг идээшүүлж шүүнэ. 
Өдөрт 100 мл-аар 3-4 удаа ууна. Цус хэт шингэрсэн болон жирэмсэн үед эмчтэйгээ зөвлөлдөнө. Нэг удаагийн сувилгаа: 7-21 хоног. Завсарлага: 14 хоног. Зөгийн бал, саахараар амталж болно. Энэ нь эм биш. 
ЗААВАЛ УНШ: АЗ ЖАРГАЛ АМАР АМГАЛАНГ БҮРДҮҮЛЭГЧ 108 ДАДАЛӨДӨРТ 3-Н ХҮНД УРМЫН ҮГ ХЭЛЖ БАЙ Нийгэмших 108 дадал 1) Өдөрт дор хаяж гурван хүнд сайхан үг хэлж баярлуулж бай 2) Нар ургахыг жилдээ дор хаяж нэг удаа харж бай 3) Хүмүүсийн төрсөн өдрийг санаж бай 4) Баярлалаа гэдэг үгийг олон удаа хэлж бай 5) Ямар нэгэн хөгжим тоглож сур 6) Усанд орохдоо дуу дуулж бай 7) Хавар болгон цэцэг тарьж бай 8. Сайн байна уу гэж түрүүлж мэндэлж бай 9) Үнэтэй машин битгий уна, гэхдээ хамгийн сайн байшин худалдаж авч бай 10) Өөрийгөө болон бусдыг уучилж бай 11) Гурван соёлтой онигоо мэддэг бай 12) Зээлсэн юмаа буцааж заавал өгч бай 13) Чамтай яаж харьцахыг хүсдэг шигээ хүмүүстэй тэгж харьц 14) Шинэ найзуудтай бол гэхдээ хуучнаа бүү орхи 15) Нууц хадгалж бай 16) Бусдад бурууг өгөх хэрэггүй, өөрийнхөө амьдралын бүхий л хэсэгт өөрөө хариуцлага хүлээж бай 17) Тусалъя гэсэн сайхан сэтгэлийг хүлээж авч бай 18) Чанартай юм авч, хэрэглэж бай 19) Хүүхдээ загнасан бол дараа нь тэвэрч бай 20) Дугуй унаж бай 21) Эрүүл байхын баталгаа байхгүй гэдгийг үргэлж санаж бай 22) Ха.р т.а.м.х.и болон түүнтэй нөхөрлөгсдөөс хол бай 23) Бизнес болон гэр бүлийн харилцаанд хамгийн чухал нь итгэл гэдгийг сана 24) Та мөнгөтэй байж болно гэлээ ч хүүхдүүдээ мөнгө олдог болгож сурга. Тэдэнд мөнгө зүгээр битгий өгч бай 25) Амьдралын ханиа маш зөв сонго. Энэ сонголтоос таны амьдралын сайн сайхан саар муугийн 90 хувь хамаарна гэдгийг санаж яв26) Том юм мөрөөдөж, жижиг зүйлд ч баярлаж бай 
27) Хүүхдүүддээ тэдэнд итгэдэг гэдгээ хэлж бай 28) Өдөр бүр 30 минут түргэн алхалт хийж бай 29) Хэзээ ч битгий хулхидаж бай 30) Бусдыг сонсож сур 31) Хүүхдүүдийнхээ өрөөнд орохдоо хаалгыг нь тогшиж бай 32) Хүмүүсийн нэрийг бүү март 33) Хямд багаж битгий худалдаж авч бай 34) Шүдээ цагаан болго 35) Гадаад хэл сур 36) Хэн нэгний итгэлийг бүү мохоо. Түүний сүүлийн итгэл ч байж магад 
37) Банкны менежертэй биечлэн танилцаж бай\ 38) Таныг хүн өдөх юм бол хариу үйлдэл хийхээсээ өмнө дор хаяж нэг цаг өөрийгөө тайвшруулж бай 39) Хүүхдүүдтэйгээ тоглохдоо тэдэнд ялагдаж бай 40) Хоол идэж байхдаа телевизэрээ унтрааж бай 41) Сайн хуульч, ня-бо, сантехникчтэй танил бай 42) Сарнай үнэрлэх цаг өөртөө гаргаж бай 43) Төрийн дуулал эгшиглэхэд сонсож бай 44) Хатуу бодолтой бай, гэвч зөөлөн төрхтэй бай 45) Жолоо барьж байх үедээ хамгаалалтын бүс байнга хийж бай 46) 
Жилд нэг удаа эрүүл мэнд болон шүдээ үзүүлж бай 47) Цаг барьж бай 48) Өөрийг чинь шүүмжилж буй хүмүүст хариу өгөх гэж битгий цаг үр 49) Негатив /гутранги/ хүмүүсээс зай барь Байгаагаараа бай, даруухан бай 50) 16-аас дээш настай хүүхдийг цөөн цагаар ажил хийхийг дэмжиж бай 51) Хүмүүст хоёр дахь боломж олгож бай, харин гурав дахийг бүү өг 52) Гарын үсэг зурах бол маш болгоомжтой уншиж бай 53) Ууртай үедээ ямар нэгэн зүйл бүү хий 54) Амьдралын ханийхаа хамгийн сайн найз нь бай 55) Романтик бай 56) Шинээр ажил олохоос өмнө хуучин ажлаасаа бүү гар 57) 
Даргаа битгий шүүмжилж бай 58) Ажилдаа сэтгэл хангалуун биш бол ажлаасаа гарч чаддаг бай 60) Яагаад? гэж байнга асууж бай 61) Хүмүүсийг мөнгөнийх нь хэмжээгээр биш сэтгэлийнх нь сайхнаар үнэлж бай 62) Эерэг өөдрөг бодолтой аливаа зүйлийг хийх урам зориг эрч хүчтэй бай 63) Зөв тэгш явж сур 64) Өөртөө итгэлтэй бай 65) Хүүхдүүддээ юм бүхний дээдийг өгч чадахгүйдээ санаа бүү зов, өөрт байгаагийнхаа хамгийн сайныг өг 66) Давс бага хэрэглэ, мах бага ид 67) Хөршүүдээ өөрийнхөө хийсэн сайхан хоолоор дайлж баярлуулж бай 68) 
Өөрийг нь хүндэлэхэд хүмүүс хамгийн хамгийн их баярладаг гэдгийг бүү март 69) Х.ү.ч.и.р.х..и.й.л.э.л.т.эй нэвтрүүлэг битгий үзэж бай 70) Амьд амьтай бүхнийг хайрла Ажилчиддаа өгч болох боломжтой бүх зүйлийг өгч бай 71) Хүмүүстэй харилцах харилцаанаас таны амжилтын 80 хувь шалтгаална гэдгийг санаж бай 72) Өөрийгөө байнга хөгжүүлж бай 73) Утас чинь утасдаж байгаа хүний биш, харин таны сайн сайхны төлөө зориулагдах ёстой 74) Өнгөрсөн алдаагаа бодож цаг бүү үр түүнээсээ суралц, тэгээд урагшил 75) Сайн ялагч бай, ялагдвал сайн ялагдагч бай 76) Жижиг зүйлийг бүү томруулж бай 
77) Найздаа нууцаа ярихын өмнө хоёр дахин бод 78) Амласнаа биелүүлж бай 79) Том дайнд ялахын тулд жижиг мөргөлдөөнд ялагдахад бэлэн бай 80) Сэтгэлийн хөдөлгөөнд хэт автан, анхны сэтгэгдэлд бүү хууртаж бай 81) Хүмүүсийн сайн талыг л харж бай 82) Зан заншлыг хүндэтгэж бай 83) Өөрөөсөө ухаантай хүмүүсийг ажилд авч бай 84) Хайртай хүмүүсээ халамжилж бай 85) Энгийн бай 86) Бэрхшээлийг өөрийгөө ялах, цаашаа өсөх боломж гэж харж бай 87) Амьдрал шударга гэж битгий найд 88) Цагийг сайтар ашиглаж бай
89) Үргэлж боломжийг хайж бай 90) Эр зоригтой бай 91) Атаархалаас ангид бай. Атаархал амьдралыг аз жаргалгүй болгодог 92) Чанарыг эрхэм болго 93) Өөрт зовлон тохиолдсон ч нүүрэндээ инээмсэглэл тодруул. Зовлон чамаас нүүр буруулна 94) Хүний итгэлийг олох нь, хүнд хайрлуулахаас илүү сайхан хишиг юм
95) Уучлал гуйна гэдэг сайн хүний шинж, уучилж чадна гэдэг агуй хүний шинж 96) Харь орон диваажин биш, харийн хүн бурхан биш 97) Төрсөн нутаг жаргалын орон, төрүүлсэн ээж минь бидний бурхан 98) Хүн сэтгэл дотроо бодож байгаа зүйлсээ, өөрийн эрхгүй бодитоор бий болгож байдаг 99) Та бусдад хайр энэрэл, 
шударга энэрэнгүй занг үзүүлсээр байвал, өөртөө ч сайн сайхан зүйлсийг дуудна гэсэн үг 100) Ажлыг гялалзуул, амжилтанд хүрнэ 101) Сэтгэлийг тайвшруул амар амгаланд хүрнэ 102) Ижийгээ баярлуул, ачийг нь хариулна 103) Инээж яв, зөв энерги чамд ирнэ 104) Бусдыг уучил, тэд чамаар бахархана 105) Буруугаа хүлээ, чи өөрийгөө танина 106) Бардам бай, амьдрал чамд сөгдөнө 107) Бүгдийг өөрөө бүтээ, амжилт чамд ирнэ 108) Үрээс илүү баясал үгүй, Ханиас илүү жаргал үгүй, Ээжээс илүү халамж үгүй, Эцгээс илүү нөмөр үгүй юмаа. 
4000 гаруй хавдар илрүүлсэн эмч ажлаа орхиж, жолооч болохоор шийджээМанай улсад эмч, эмнэлгийн ажилчдын цалин бага гэдгийг нуух зүйлгүй. Тэгвэл эмч Н.Мөнх-Амгалан эмчийн ажлаа орхин тээвэрт явах болжээ. Энэ талаар дараах зүйлийг бичсэн байна.-ЦАГААН ХАЛААДАА ЦАГААН МАШИНААР СОЛЬСОН ЗАЛУУ- Тэрбээр “Цагаан халаадаа цагаан машинаар сольсон залуу байна. Би улсад зургаан жил ажиллахдаа юу хийсэн гэж үү. 
Миний бие 2015 онд хүний их эмч 2016 оноос эмгэг судлаач эс судлаач, 2016 оноос хойш өнөөг хүртэл эмгэг судлаач эмчээр ажиллалаа. Энэ хугацаанд 7000 гаруй биопси /амьд ахуйд нь эд авах дурангаар/, Эмгэг судлалын задлан шинжилгээ 300 гаран, эсийн шинжилгээ 8000 орчим хийжээ. Тодруулбал 30000 гаран иргэнд өөрийн чадах хэмжээнд тусламж үйлчилгээ үзүүлжээ. 
Миний бие ажиллаж хэлсэн цагаасаа хойш 410 гаруй хортой хавдар/сүүлийн шатанд орсон нь их байсан/, 3600 гаруй хоргүй хавдар, 26000 мянган хавдрын бус эмгэг илрүүлж 21 аймгаас 2020 онд улсын хэмжээнд шилдэг лаборатори болж найман тусгай будаг нэвтрүүлж тэргүүний лаборатори болсон. 
Миний ажилласан зургаан жилийн хугацаанд намайг болон манай лаборант, туслах ажилтанг маань хэн ч үнэлсэнгүй. Бид ажилласаар л байлаа. Завхан аймаг маань 76 мянган хүн амтай тэрний 30 гаран мянган хүн амд нь эмгэг судлалын лаборатори маань хүрч ажиллаж ээ. 
Миний эцсийн зорилго бол эмгэг судлалын салбарын хөгжилд мөн аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн чанартай тусламж үйлчилгээ үзүүлэхэд өөрийн хэмжээнд хувь нэмрээ оруулж ард иргэдийг хавдрын эцсийн шатанд орохоос өмнө оношлох эрүүлжүүлэх хүсэл зорилготой байлаа. Энэ хугацаанд хамт ажилсан үе үеийн эмч нартаа баярлалаа” гэв. 
Х.Янжингаажид: Хэн ч анзаараагүй байхад Монгол охин байна гэж бусдад тараасан Монгол эрчүүд бол жинхэнэ арчаагүй “гөлөгнүүд” байлааХ.Янжингаажид: Хэн ч анзаараагүй байхад Монгол охин байна гэж бусдад тараасан Монгол эрчүүд бол жинхэнэ арчаагүй “гөлөгнүүд” байлааӨнгөрсөн хөгжмийн наадмаар Монголд ирээд буцсан дэлхийн алдарт реппер Lil Pump өөрийн твиттер хуудсаараа дамжуулан нэгэн бичлэг оруулсан цахим ертөнцөд багагүй шуугиан тариад байна. Тэгвэл энэхүү бичлэгтэй холбоотой үзэл бодлоо “Алтан Дорнод Монгол” ХХК-ны захирал Т.Ганболдын экс эхнэр Х.Янжингаажид илэрхийлжээ.Тэрээр: “Өчигдөр тэр бүсгүйн видео, зургийг ил гаргасан Lil Pump гэж нөхөр болон хэн ч анзаараагүй байхад Монгол охин байна гэж бусдад тараан, ил болгосон Монгол эрчүүд бол дутуугийн хомсдолтой, эмэгтэй хүнийг огтоос хүндэлдэггүй, 
хүний өмнөөс өөрийгөө тавьж чаддаггүй EQ муутай, жинхэнэ арчаагүй “гөлөгнүүд” байлаа. Эмэгтэй хүнийг, хүний охиныг ийнхүү харлуулдаг хүмүүсийг гөлөг гэж нэрлэхэд ч багадна.Тэд өөрсдөө ээж, эгч, охин дүүтэй бүр цаашлаад охидтой хүмүүс харагдана лээ. Тэглээ гээд хүний охин үр ямар байдалд орох нь огт хамаагүй, зөвхөн зугаа болгож бохир амаараа ярих нь л чухал байгааг бодоход хувиа хичээсэн, хүний мууд дуртай өөдгүй новшнууд гэдгээ өөрсдөө тэд зарлачихлаа. Бэл бэнчингээ гайхуулах биш биенээ хайрлаж, өмөөрч сурмаар байна хэдүүлээ.Инээж тавлаж, зургийг нь бие рүүгээ шейрлэхийн оронд тэр залууг авчирсан зохион байгуулагч залуус Lil Pump руу яаралтай холбогдож зургийг нь устгуулж, хуулийн дагуу хариу арга хэмжээ авна гэдгээ илэрхийлэх ёстой байсан юм. Хичнээн цагийн дараа бүр орой л твиттерээсээ устгаж байна лээ тэр дурак. Хүний охин үр амиа хорловол яана?! Дахиж Монголын нутаг руу оруулаад ч хэрэггүй. Тийм ёс зүйгүй, өөрөөрөө сайрхсан видео тавьж байгаа нь өөрийгөө их юманд бодсон нэр шигээ Lil тархитай, эго өндөртэй, жинхэнэ нарциссист юм байна лээ шд.Тэр бүсгүй хэнийг ч хохироогоогүй байтал өөрийн нэр устайгаа зарлуулж, асар бүдүүлгээр дайрч доромжлуулсаныхаа төлөө тэр 
зураг задалсан нөхрийг шүүхэд өгч нэр төрөө сэргээлгэж, уучлалт гуйлгахад нь манай мундаг, хэл устай хуульч, өмгөөлөгчид туслаасай. Дахиж дэлхийн аль ч улсын, ямар ч эмэгтэйг ингэж доромжилж болдоггүй гэдгийг ойлгуулмаар байна.Ямар ч эмэгтэй хүнийг муугаар харуулдаг эр – эр хүн биш байдаг юм шүү. 
Өсөхдөө өлөн зөлмөн, хайрлуулж бус дээрэлхүүлж, үл ойшоогдож өссөн хүний сэтгэцийн эмгэг нь том болоод ийнхүү илэрдэг юм.Монгол эмэгтэйг, ер нь эмэгтэй хүнийг доромжилж болохгүй гэдгийг энэ мэт эрчүүдэд сайн ойлгуулж хашраамаар байна. Дахиад хэлье. Эрчүүдээ, тэр видеог биендээ харуулж, цааш шейрлэхээсээ өмнө өөрийгөө хэн бэ, ямар үнэт зүйлтэй хүн гэдгээ дахин нэг бодоорой.Уртач ухаантай, энэрэнгүй байвал гоё!!!” гэжээ. 
Энэ залууд талархаад алдаршуулая. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусдаа зав чөлөөгөөрөө туслаж байдаг сайхан сэтгэлтэн гэнэ дээ💕💕💕Энэ залууд талархаад алдаршуулая. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусдаа зав чөлөөгөөрөө туслаж байдаг сайхан сэтгэлтэн гэнэ дээ💕💕💕Энэ залууд талархаад алдаршуулая. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусдаа зав чөлөөгөөрөө туслаж байдаг сайхан сэтгэлтэн гэнэ дээ💕💕💕Энэ залууг Өсөхөө гэдэг. Солонгос улсад анх удаа очсон элэг нэгтэй залуусаа зав чөлөөгөөрөө онгоцны буудлаас тосож авч, ажил олж өгч тусалдаг. Би анх Солонгос улсад очиход намайг дагуулж явж ажилд оруулж өгөөд явж билээ. Надаас бүр хүний урманд 1000 вон ч аваагүй шүү ккк. 
Найдвартай сайн газар очсон болохоор тогтмол сайхан ажиллаад байрныхаа урьдчилгааг хийчихээд байж байна өө. Хэхэ. Би саяхан баярын амралтаар баярласнаа илэрхийлэх гээд сөүлд гэрт нь очтол өрөөгөөрөө дүүрэн ковидын эмнүүд өрчихсөн сууж байдаг юм. Энэ олон эмээр яах гэж байгаан, Монгол руу тэгбэдэх гэж байгаам уу гэтэл, үгүй ээ эмнэлэгт хэвтэж чадахгүй байгаа хараар байгаа монголчуудад дөхүүлж өгдөг юм гээд инээгээд хэлж билээ. Өөрт огт наалдацгүй зүйл дээр хүний гэлгүй тусалж явдаг, элэг нэгтнээ хайрлаж явдаг энэ залуугаар үнэхээр бахархаж байна. Өөрт нь энэ талархал хүртэл шэйрлээд өгөөрэй Монголчуудаа . Иргэн Н. Анхаар!! ХООЛЛОХДОО ЭДГЭЭР ЦАГУУДАД ТААРУУЛЖ ЧАДВАЛ ТАРГАЛАХГҮЙ өвчин ороохгүй эрч хүчтэй болноУламжлалт анагаах ухаанд хоногийн 24 цагийг гурав хуваагаад Өглөөний 03:40-07:40, 15:40-19:40-ийг хийн цаг гэж үзэн энэ цагуудад шингэхдээ амархан халуун, бүлээн шөлтэй хоол идэх, 11:40-15:40-ийг шарын цаг гэж үзэн энэ цагуудад буюу өдрийн цагаар удаан шингэдэг махан хоол хүнсийг илүүтэй хэрэглэх, 07:40-11:40, 19:40-23:40 бадганы цаг тул ходоодыг амраан өлөн байх хэрэгтэй, 23:40-03:40 хүртэлх цагт сарны хүч дэлгэрдэг тул унтаж амрах ёстой гэж тэмдэглэсэн байдаг. Монголчууд ийнхүү сарны хүч дэлгэрсэн шарын цагаар унтаж амарчихаад хийн цагаар буюу үүрээр 04:00 цаг гэхэд л босдог байж. Гэхдээ одоо энэ цагт босно гэвэл дасах хүртлээ хямрах тул ядаж 05:00 цаг гэхэд босоод 07:40 -өөс өмнө өглөөнийхөө цайг уувал сайн. Өглөөний цайндаа хий дарах халуун цай, өрөм, ааруул, өөхний тосонд хайрсан боорцог зэргийг идэж болно. Харин бадганы цаг буюу 07:40-11:40-ийн хооронд хоол унд идэхгүй байвал сайн. 
Энэ цагт хоол идвэл бадганыг аривдуулан таргалалт үүсгэхээс гадна залхуу хүрэх, бие хүндрэх, оюун ухаан ажиллахаа болино, ажлын чадварыг муутгана. Мөн энэ цагт идсэн хоол хүний биед муугаар нөлөөлнө. Тиймээс өглөөний 07:40-өөс өмнө хоол идэх хэрэгтэй бөгөөд өглөө идсэн хоол биед жинхэнэ тэжээл болдог юм. Бадганы цагт хоол идэхгүй ходоодыг амраачихаад тухайн өдрийнхөө үндсэн хоолыг 11:40-15:40-ийн хооронд идэж, гол тэжээлээ авах ёстой. 
Үүний дараа 15:40-19:40 цагуудад хийн цаг учраас хийн бэлгэ чанар хямарч, өдрийн идсэн хоол бүрэн шингэдэг учраас өлсөх мэдрэмж төрнө. Хийн цагт өлсөх нь хийн бэлгэ чанарыг улам бүр хямраах нөхцөл болох учраас энэ үед юу ч идэхгүй байж болохгүй. Тиймээс энэ цагт буюу оройн 19:40-өөс өмнө шингэц сайтай хоол идэх хэрэгтэй. Тэгээд 19:40-23:40 цагийн хооронд буюу бадганы цагт дээр хэлсэнчлэн ходоодыг амраах хэрэгтэй. 
Түгжигдсэн орлогын үүдийг нээж. Бузар дэв арилгагч ОЧИРВААНЬ Бурханд даатгаж залбирвал та 9-н үеийн жаргал ирэх болно…..Хурай хурай хурай Их чадал хүчээр тотгорын өмгийг хоцроолгүй дарагч Тоолшгүй хувилгаанаар Ялгуусан зохионгуйг бүтээгч Хамаг Түүнчлэн ирэгсэдийн нууцын санг баригчИх ягчисын аймгийн ноён өнөд тэтгэн сахигтун. Индранилаан уул мэт маш бадрангуй Эрдэнийн Сүмбэр уул мэт жавхлантай Эвдрэхгүй цагийн галын өмөгчлөн гэрэлтэйИх чадал хүний эзэн тан дор мөргөмүйБаруун уулын орой дахь завсрын залуу үүлэн мэтУлбар шар үсээ овойлгосон, догшин хилэнтХурын зузаан үүлсийн дундах гилбэлгээн адилГурван мэлмийгээ хялайсан, хилэнгийн атираатад мөргөмүй. Охор бүдүүн агаад бахим чийрэг лагшинтайЛуугийн дуу мэт маштодорхой зарлигтай Огторгуйн төвчлөн үзэхүйеэ бэрх таалалтайНомхотгохуйяа бэрхийг номхотгогч дор мөргөмүй.Болшгүй хэрцгийсийг айлгагч дөрвөн соёог Сайтар ярзайлган тотгорын сүнсийг зайлуулагч 
Гуа бус хөмсөг сахлаа бадруулснаас Галын очис хаялсанд мөргөмүй Сэтгэлийг булаагч эрдэнэсийн чимгээр хээлэн Хорт лусын чуулгадаар үе гишүүнээ чимэгчМаш бадрангуй дүрэлзсэн галын төвд Аймшигт дүрс байдлаар оршсонд мөргөмүй.Огторгуй дүүртэл инээхийн хүрхрэл хийгээд Гурван газрыг хотолзуулагч өлмийгөөр Шулмас хийгээд буруу удирдагч бүгдийг гэсгээгч Нууцын эзэн амьтаны аврал дор мөргөмүй.Нууцын эзэнийг сэтгэлдээ санаад Лагшин, зарлиг, тааллын магтаал үүгээр магтваасНүгэл хилэнц бүхэн хоцроолгүй арилж Гурван зовлонгийн эвэршээл арилах болтугай.Нас буян, цог усрал, яруу алдар хийгээд Самади лугаа дээд бэлгэ билэг тэргүүтэй бүхнийг Шинийн саран мэт арвитган зохиогоод Лагшин, зарлиг, тааллын шид бүтээл хайрлагтун 
ГУРВАН УДАА ИХЭРЛЭСЭН МОНГОЛЫН НЭГЭН САЙХАН ГЭР БҮЛ АЗ ЖАРГАЛ ЭРҮҮЛ ЭНХИЙГ ХҮСЭЕ ГУРВАН УДАА ИХЭРЛЭСЭН МОНГОЛЫН НЭГЭН САЙХАН ГЭР БҮЛ АЗ ЖАРГАЛ ЭРҮҮЛ ЭНХИЙГ ХҮСЭЕ ГУРВАН УДАА ИХЭРЛЭСЭН МОНГОЛЫН НЭГЭН САЙХАН ГЭР БҮЛ АЗ ЖАРГАЛ ЭРҮҮЛ ЭНХИЙГ ХҮСЭЕ ГУРВАН УДАА ИХЭРЛЭСЭН МОНГОЛЫН НЭГЭН САЙХАН ГЭР БҮЛ АЗ ЖАРГАЛ ЭРҮҮЛ ЭНХИЙГ ХҮСЭЕ ГУРВАН УДАА ИХЭРЛЭСЭН МОНГОЛЫН НЭГЭН САЙХАН ГЭР БҮЛ АЗ ЖАРГАЛ ЭРҮҮЛ ЭНХИЙГ ХҮСЭЕ
✅1. Өдөр бүр 2 ширхэгийг зажилахад архаг ангинаас сална.✅2. Хоолой өвдсөн үед зажилахад өвдөхөө больдог.✅3. Хооллохоос 30 минутын өмнө хэдхэн ширхэгийг зажилахад, 2 хоногийн дотор гэдэсний цагаан хорхой устдаг.✅4. 1 ширхэг уг хатаасан цэцгэнд, эвгенол, кариофиллен, иланген зэрэг үнэртүүлэгч бодисууд бүхий эфирийн тосны агууламж нь 20% байдаг. 
Тиймээс, цагаан хорхойноос гадна бие дэх халдварт нянгуудыг /стафилококк, дифтерий, сүрье/ мөн устгах чадвартай байдаг байна.✅5. Амны хөндийн үрэвслүүдийг эмчилдэг. Бохьны оронд зажилахад, стоматит, пародонтоз, буйлны үрэвсэл эдгэдэг. Ямар ч ам зайлагчаас илүү, амны эвгүй үнэрийг дардаг бөгөөд дахин 
үнэр гаргахаас сэргийлдэг хамгийн хямд арга болж өгдөг.✅6. Эвгенолын агууламж нь хорт хавдарыг зогсоох, дахин үүсэхгүй байхад нөлөөлдөг. Энэ нь зохих шинжилгээ судалгаагаар нотлогдсон байдаг бөгөөд 
хавдарын удамшилын магадлалтай хүмүүс урьдчилан сэргийлэх үүднээс хэрэглэж байхыг зөвлөдөг байна.✅7. Бага даралтыг өсгөх үйлчилэл үзүүлдэг. 2 ширхэгийг зажилах нь нэг аяга кофе уусантай тэнцдэг. Бага даралтаас шалтгаалдаг, сульдалт, толгой эргэх, толгойн өвчин намддаг. Энэхүү 2 ширхэг гвоздика нь, эрч хүчийг сэргээж, бие организмын хамгаалах чадварыг өсгөдөг.✅8. Нойргүйдэлд мөн тустай бөгөөд тайвшруулах үйлчилгээтэй байдаг нь, энэхүү 
анхилуун үнэрт амтлагчийн агууламж дах В-ийн төрлийн амин дэмийн үйлчилэлтэй нь холбоотой юм.✅9. Тогоотой сүүтэй цайндаа байнга 1-2 ширхэг хийж уухад цайны үнэр амт, халуун чанар ихэсдэг. Иймд гэр бүлээрээ хэрэглэхийг хүсвэл: Орой унтахаасаа өмнө ахиухан идээ сүүтэй, айрагны шар тос, цайны хужир, арвайн 1 амны халбага гурилтай, сүүтэй цайндаа бага цайнд 1 ш, тогоотой их цайнд бол 2 ш хийж уугаад унтаарай. Сэрэхэд маш сайхан амарсан байх болно.#Copy Зажилахаар ам цэвэрлэгддэг юм байна лээ👌 
Үүнээс, хүрэн манжин шиг ашигтай ногоо дэлхий дээр байхгүй гэдгийг санаж яв. 6. Мах бага ид, бараг идэхгүй байсан ч болно. Бид араатан амьтад биш. 7. Хиам, шарсан төмс, жигнэмэг, амттангууд, консерв, дарсан зүйлс бол муу хоол. Махан хүнсээр цатгалдсан араатан залхууран мөлхөж, хөрвөөж байдаг, харин овъёос иддэг морь өдөржин ачлага уналгад ядрахгүй зүтгэж байдаг. 8. Ямар ч зүйлийг бага багаар идэж байгаарай. Бага идэхийн тулд ус уудаг. Би 4-дөхийн оройноос 5 –дахын орой хүртэл долоо хоногт нэг өдөр юм иддэггүй. 
Мацаг маш сайн зүйл. Мацаг шиг эрүүл мэндийг тэтгэдэг, залуужуулдаг зүйл үгүй. Бие шувуу шиг хөнгөрч, зүрх хөгжин залуу хүнийх шиг болдог. Урт мацаг бүрээр би залуужиж буйгаа мэдэрдэг. 9. Нар зөвхөн чиний төлөө мандаж шингэж байдаг. нар мандахад ажлаа хийж, орой нь тархиа амрааж байх хэрэгтэй. Өдөр 30 минут унтахад цус, толгой нүүрийг сэргээдэг. Юм идсэний дараа унтах нь цус өтгөрүүлж, мөн судсанд муу. 10. Бага суу харин ханатал унт. 
11. Аль болох задгай тэнгэр дор удаан байхыг хичээж байгаарай. Мөн сэрүүн орчинд амьдар. Хөл гараа дулаалж толгойгоо сэрүүн байлга. Халуун дулаан газар бие ялзардаг. 12. Ядарч сульдсан биеийг атга хатаасан өвсний хандаар эмчилж байх хэрэгтэй. Өвөлдөө үүнээс сайн эмчилгээ үгүй. 13. Өдөр бүр самар ид. Эсвэл нэг халбага самрын тосоор орлуулж болно. Тархинд маш сайн. 14. Хүмүүст сайн хандаж бай. 15. Чамд зориулагдсан зүйл өгөгднө. Өөрт байхгүй бусдын зүйлд бүү атаарх. 
16. Мэргэ, зурхай зурлагад тэгтлээ бүү итгэ. Сэтгэл зүрхээ л ариун байлга. 17. Сэтгэл санаа сайнгүй байхад явган алхах сайн. Сэтгэл санааны эм бол мацаг, мөргөл, биеийн хүчний ажил байдаг. 18. Их хөдөл. Би нэг ч удаа амралтанд амарч үзээгүй. Бүтэн сайн өдөрч амарч хэвтдэггүй. Миний гар тархи хоёр сэлгэн ажиллаж байдаг. 19. Хэт ашиг битгий хөөцөлд, өөртөө ашигтай байхад болно. 20. Хэтрүүлэн битгий ид. Өлсгөлөн араатан, цатгалан хүнээс илүү шаламгай байдаг. Атга хасарваань, 
аяга дарсаар хооллосон римийн легионерууд, 20 километр гүйн, тулааны талбарт ирж өдөржин тулалдах чадалтай байдаг байсан бол, римийн язгууртнуудын хэт идэлт, завхайрал, тансаглалаас Рим унасан түүхтэй юм. 21. Хоолны өмнө ч, хоолны дараа ч юм бүү уу. 22. Хүүхдээ эмнэлгээр явуулдаг байхгүйн тулд багаас нь газар шороон дээгүүр хөл нүцгэн гүйлгэ, наранд түлэгдэг, зөгий шоргоолжинд хазуулаг, халгайд түлэгдэг, хүйтэн горхинд орог, өргөст бутанд хатгуулаг энэ бүхэн хүүхдийг эрүүл, 
өлчир хүчтэй болгож өгдөг. 23. Хүнсний ногоог хутгаар хэрчихэд шинж чанараа алдаж байдаг. Би бүхлээр нь чанах юм уу, модон хавтгайгаар дарж жижиглэн бэлтгэж хэрэглэдэг. 24. Дэлгүүрийн цай би хэрэглэдэггүй. Өвс ургамлын хандаар орлуулдаг. Кофе, цай, ундаа пиво зүрхэнд муу. 25. Та ядарсан бол амар. Харин хоолоо нэг төрлийн болго. Нэг өдөр зөвхөн нэг төрөл, дараагийн өдөр өөр нэг төрөл, гэх мэт долоо хоног идэж бай. Мөн өдөрт 2-3 лууван ид. Хүч чинь сэргэнэ. 26. Урт насалж залуугаараа байхыг хүсвэл нэг өдрийг алим самраар хооллох өдөр болго. 8 алим, 8 самар бэлдээд 2 цаг тутам нэг нэгээр нь хэрэглэ. 27. 
Жимсний улиралд жимс ахиу хэрэглэ. Оддыг тэнгэрийн нүд гэдэг, харин жимс газрын нүд юм. 28. Өөрийгөө сэтгэл дотроо эрхлүүлж, мөн ганцаар аливааг бодох цаг гаргаж бай, юу сайн, юу мууг зүрх тань хэлж өгдөг. Хэзээ ч бүү уралд. Зүрх тань хайраар дүүрэн байхад айдас үгүй болдог. Үлгэр жишээ харагдахыг бүү хичээ. 29. Хамгийн хүчтэй эм бол эрүүл нойр. Гэхдээ энэ нойрыг ямар нэг ажил хийж, хүч гаргаж худалдан авдаг. Энэ нойр бол ердийн залхуурлын унталт биш эрүүл нойр юм. 30. Хүүхдийг хэзээ ч битгий зод, бүү хашгирч загина. Ингэж өсгөвөл хүүхэд “боол” шиг болж өсдөг. / Монголын мэдээ мэдээллийн сайт / 
ЗАЯЫН ГЭГЭЭНИЙ ХҮРЭЭНИЙ ҮҮСЭЛ. ~ Заяын гэгээний хүрээ түүний үүсэл нь Түмэнхэн сайн ноён 1586 онд хуучин Түшээт хан, одоогийн Архангай аймгийн нутаг Булган уулын өвөр чонотын хөндийд Будда шашны нэгэн дуган барьснаас эхэлдэг. Арын сайхан хангайн үзэсгэлэнт сайхан Булган уулыг өвөрмөц сүрлэг тогтоцтой уул гэж нутгийн олон түмэн эрт дээр үеэс хүндэтгэн шүтэж, гол оргилыг “Хайрхан”, зэргэлдээ таван уулыг “Эрдэнэ” гэж нэрлээд Эрдэнэ Булган Хайрхан гэдэг байжээ. Заяын хүрээг халхын гурван том хутагт ухаалаг мэргэн, уран сонирхолтой сонголтоор анх суурийг тавьж, Булган уулын өвөрт үүсгэн байгуулсан гэсэн домог байдаг:
МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ.МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан. 
Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. 
Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр 
хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана 
УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 
2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ?УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм. 
УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний нэмэлт дарамт ирэх вэ?Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. 
Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан. 
ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 тэрбум төгрөгийг НДС-д татаас болгож өгч байгаа. 2022 онд улсын төсвөөс 459.8 тэрбум төгрөг өгнө. Долоон жилийг таван жил болгосноор тэтгэвэр огцом нэмэгдэх юм шиг буруу ойлголт өгч болохгүй. Нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ. 
заяа тэгш гэр бүлийг эрийн тэнгэртэй, эмийн заяатай гэр бүл байхад харшилах шалтгаан нөхцөл бүрээс хамгаалах сахиус билээ. 1. Охин тэнгэр нь тэргэл саран лугаа адил тунгалаг царай, тэгш гоолиг лагшинтай үзэсгэлэнт бүсгүйн дүрээр тодрон торгон өмсгөл өмсөж, мутартаа таван 
өнгийн даллагын сум, дугуй толь барин, согоо хөлөглөн хүний зүүн суганд оршдог байна. Охин тэнгэр нь аливаа хүний өнгө зүс, буян заяаг даадаг байна. 2. Амин тэнгэр нь үзэсгэлэнт тунгалаг царай бүхий баатар эрийн дүрээр заларч мутартаа жад, цалам барин, хар морь хөлөглөн хүний амин газар болох зүрхэн тушаа газар оршдог. Амин тэнгэр нь аливаа хүний нас буяны хишгийг даан дэлгэрүүлэх эрдэмтэй ажээ. 3. Эрийн тэнгэр нь баатар эрийн дүрээр тодорч мутартаа чандмань эрдэнэ, цар тавгаар дүүрэн эрдэнэс барьж цагаан морь хөлөглөн, хүмүүний тэргүүн дээр залардаг. Эрийн тэнгэр нь аливаа хүний ажил үйлс дэлгэрэн хөгжих, эрч хүч оргилон ундарч байхыг даадаг байна. 4. Ороны тэнгэр нь баатар эрийн дүрээр тодорч нум сум барин, хуяг дуулга агсан, цагаан морь хөлөглөн хүмүүний зүүн мөрөн дээр заларна. 
Ороны тэнгэр нь аливаа хүний орон гэрийн буян заяаг сахин хамгаалж, сүр хүч, аз жаргал хайрладаг байна. 5. Дайчин тэнгэр нь амгалан баатарын дүрээр илэрч хуяг дуулга агсан, мутартаа жад, цалам барин, цагаан морь хөлөглөн хүмүүний баруун мөрөн дээр залран оршдог. Дайчин тэнгэр нь аливаа хүний цог хийморийг сахин хамгаалдаг байна. Монголчууд Далха бурхан буюу Хийморийн тэнгэр гэдгээр нь илүүтэй сайн мэддэг. 
Тэр нь газар лустай хамааралтай. Тиймээс 13ны жил орж байгаа хүүхдийг догшин газар, найр хуримд дагуулж явахгүй байх, эрүүл мэндийг нь анхаарах хэрэгтэй. – 25ны жил орж байгаа хүн яг сургуулиа төгсөөд ажилд орох гээд байр сууриа олоогүй явдаг. 25ны жилийг зурхайн ном дээр “Жаргал зовлон ээлжилдэг жил” гэдэг. Ажил үйлсэд нь их нөлөөлдөг. 25ны жил нь орсон хүмүүсээс “Ажил үйлс нь бүтэж байна уу” гэж асуухаар нь үгүй ч юм шиг, бүр бүтэхгүй байна уу гэхээр бүтэх гээд ч байгаа юм шиг тийм орон гаран байдаг жил. – 37ны жил чанга жил. 37ны жил дээр бие өвдөх, гарз гарах шинж илэрдэг. 
Мөн энэ жил дээр мэнгэ голлодог учраас хатуу талдаа. – 49ний жилийг зурхайн ном дээр “Сүлд доройтдог жил” гэж нэрлэдэг. Сүлд нь хүний амь настай холбоотой учраас амь насны зэтгэр хөтөлдөг буюу амь насанд хорлол хөнөөл учрах магадлалтай. 
Тиймээс 49ний жил дээр хол газар явах, эрсдэлтэй алхам хийхээс зайлсхийж, биеэ энхрийлэх хэрэгтэй. – 61ний жил нь нэг настай хүнтэй адилхан. Тиймээс үхэх үү, амьдрах уу гэдэг нь шийдэгдэх учраас амь насны тал дээр анхаарч Цэнд зэрэг амь насны номыг уншуулж байх хэрэгтэй. – 73ны жил нь 13ны жилтэй, 85ны жил нь 25ны жилтэй ижил байдалтай байна. /сору from Дэм дэмэндээ/ 
МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ. МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан. 
Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний 
барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы 
хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн 
даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн 
хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү 
хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ? УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: 
МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм. УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний 
нэмэлт дарамт ирэх вэ? Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд 
таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүнБ.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх 
ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 
Түрийвчинд тань мөнгө тогтохгүй байгаа бол та эдгээрийг хэрэгжүүлээд үзээрэй Түрийвчинд хүний зураг байлгах хэрэггүй – Учир нь ямар нэгэн зураг байх нь хэн нэгэнтэй заавал мөнгөө хуваалцаж,, эргээд чамайг боддоггүй хүмүүст мөнгөө алдах магадлалтай гэсэн утгыг илэрхийлдэг байна. Түрийвчинд зарааны үс байх ямар вэ? Мөн мөнгөөр өмд цамц хийвэл мөнгө дууддаг гэсэн. Энэ үнэн үү? -Зарааны үс байж болно. Учир нь зарааны үс хулгайгаас сайн хамгаалдаг байна. Зарааны үсийг хэтэвчиндээ хийх нь Орос Фэнг Шүй, Орос арга юм. Харин өмд цамцны хувьд Японы нэгэн үлгэрийн номон дээр хэтэвчиндээ хийсэн болгон нь үрждэг шидэт түрийвчний тухай үлгэрээс сэдэвлэж гаргасан хүмүүсийн яриа юм. Ямар түрийвч хамгийн сайн бэ? – Дуураймал биш, жинхэнэ арьсан түрийвч л хамгийн сайн түрийвч юм. Та бүхэн болж өгвөл олон тасалгаатай, олон нуглардаг хэтэвч битгий аваарай.
Хэтэвч нь нэгэн төрлийн мөнгөний урсгалыг өөртөө чиглүүлж өгөх Инь энерги буюу усны энергийг өөртөө шингээж байдаг болохоор олон тасалгаанд энерги төөрөлдөж чухам аль эд баялагийн саванд мөнгийг татаж өгөх баримжаа нь алдагдаж төөрнө гэж үздэг байна Тиймээс цөөхөн тасалгаатай, эмх цэгцтэй, онгойлгоход хялбар, олон нуглардагүй түрийвч сонгоорой. – Хэн нэгний хуучин түрийвч хэрэглэж болохгүй. Учир нь таны орлого таных биш юм шиг байдал үүсэх болно. – Түрийвчэндээ хичнээн хайртай байсан ч гэсэн ойр дотны хүмүүс болон хүмүүсийн зураг хийж болохгүй. Учир нь тэдгээр хүмүүст та тусалж байгаа мэт цаад утгарааа харилцаагаа хөндийрүүлж, үл ойлголцож үүснэ. Мэдээж мөнгө санхүүтэй холбоотой шүү дээ. Маш сайн чанарын өөрийн гэсэн мөнгөр хэтэвч өөртөө худалдаж авах нь бат бөх санхүүгийн эх үүсвэртэй болж, олсон мөнгө чинь юм болно. Тиймээс манайхаан өөрийн дуртай, өөртөө таалагдсан хамгийн сайн түрийвч олж авах нь хамгийн түрүүнд хийх ёстой чухал зүйл чинь шүү. Өөрөө л хэрэглэх юм чинь хичнээн үнэтэй брэндийнх байсан ч гэсэн мөнгө битгий татаарай Хуучин түрийвчээ яагаад хаяж болохгүй вэ? – Түрийвч Мөнгө улаан өнгө болон байгалийн гаралтай материалд дуртай байдаг. Иймд та арьсан, улаан түрийвчийг сонгоорой. Түрийвчээ хоосон байлгаж огт болохгүй. Ядаж хэдхэн төгрөг үлдээж хэвших хэрэгтэй. Банкны баримт, НӨАТ-ийн баримт зэргээ мөнгөтэйгээ хамт хадгалж болохгүй. Түрийвчнийхээ тусгай хэсэг эсвэл цүнхнийхээ халаасанд хийж байгаарай. 
Түрийвчиндээ бохир төлбөрийн баримт, урагдсан цаас хийж болохгүй. Хуучирсан түрийвчээ хаяхын оронд хадгалаарай. Энэ нь их хэмжээний аз авчрахаас гадна, орлогын үүдийг нээдэг. Мөнгөнийхөө толгойг зөв харуулж хийх хэрэгтэй. Та болж өгвөл түрийвчиндээ мөнгөнөөс өөр зүйл хадгалах гэсний хэрэггүй. Түрийвчин дэх мөнгөө бусдад харуулах нь эд баялагаа алдах үндэс болдог.- Гудамж талбай болон сургууль Гудамжинд явж байхад замд тань мөнгө таарвал шууд аваарай. Энэ нь 10 төгрөг, 20 төгрөг байна уу? огт хамаагүй бөгөөд шууд л авах хэрэгтэй. Учир нь хөл доор байгаа мөнгийг орхиж явснаар мөнгөний заяа гомддог аж. Замын уулзвар дээр тогтсон мөнгөнд хүрч болохгүй хэмээдэг. Энэхүү мөнгийг авснаар эрүүл мэндээр хохирч, илүү их мөнгө зарлагадах хэрэг гардаг байна. Зөөгчид цайны мөнгө гар таталгүй өгч байгаарай. Учир нь таны өгсөн мөнгө эргээд гурав дахин үржигдэж ирэх болно.- Гэртээ Хоолны ширээ нь идээ будаа тавьдаг, нэг ёсондоо хүндэтгэлийн бэлэг тэмдэг билээ. Харин үүн дээр суухыг хориглодог бөгөөд өрөнд орно хэмээн үздэг байна.Та гэртээ их хэмжээний мөнгөтэй ирвэл хэдхэн төгрөг авч, хоолны ширээний бүтээлгэн доор хийгээрэй. Ингэснээр мөнгө арвижихийн бэлэгдэл хэмээдэг аж. Мөнгөтэй түрийвчээ хоолны ширээ болон орон дээр тавьж болохгүй.
Таны гэрт нэг шүүр байх ёстойг анхаараарай. Эс бөгөөс гарлагын үүд нээгддэг байна. Задгай мөнгийг энд тэнд тарааж, хаяж болохгүй. Үүний оронд мөнгөний гахайнд цуглуулж, түрүүвчиндээ хадгалах хэрэгтэй. Гэртээ хадгалж байгаа мөнгөө тогтмол тоолж, дутсан, өссөн эсэхийг шалгаж байгаарай. Та мөнгө цуглуулж эхлэхээсээ өмнө юунд хэрэглэх гэж байгаа зорилгоо тодорхойлох ёстой. Мөн бороотой өдөр мөнгө хурааж эхлэхэд тохиромжгүй байдаг. Аалз нь их мөнгө, баялагийн бэлэг тэмдэг билээ. Та хаа нэгтээ аалз харвал алахын оронд явах замыг нь чөлөөлж өгөөрэй. Гэртээ шүгэлдэх нь гарлагын үүд хаалгыг нээж, орлогын үүдийг хаадаг байна.Бусдаас талх болон давс гуйж болохгүй. Энэ нь гэрээс тань хамаг баялаг, эд хөрөнгийг тань үлдэн хөөх аюултай. Нар жаргасны дараа хогоо гаргаж асгах нь хөрөнгө мөнгөө гаргаж байгаагаас өөрцгүй хэрэг юм. Мөнгөтэй цүнхээ газар тавьж болохгүй. Энэ нь мөнгөний заяаг хариулдаг гэж үздэг байна. Хутгаа талханд зоолттой орхих нь өрөнд оруулдаг. Үр тариаг гаргаж хаяснаар санхүүгийн асуудалтай тулгарч мэднэ. Цонхоороо хог битгий хаяарай. Энэ нь хамаг мөнгөө гаргаж хаяж байгаагаас өөрцгүй хэрэг юм. Аквариум нь мөнгө дууддаг байна. Гэхдээ аквариумын ус үргэлж цэвэрхэн байх ёстой.
– Нийтлэг зүйлс мөнгө гуйж суугаа хүнд хандив өгөхдөө нүд рүү нь харж болохгүй. Цамц, өмд болон куртикний тань халаас урагдсан бол заавал оёорой. Үнэтэй эдлэл зүүснээр мөнгө орж ирдэг. Үсээ өөрөө тайрч болохгүй. Ингэснээр өөрөө мөнгөний эх үүсвэрээ тасалж хаяж байгаагаас өөрцгүй хэрэг юм. Зүүн алга загтнавал мөнгө орж ирнэ, баруун алга загтнавал мөнгө үрэгдэнэ гэж үздэг. Цагдаа эсвэл гал сөнөөгчтэй таарвал мөнгө үрэгдэнэ, жирэмсэн эмэгтэйтэй таарвал мөнгө үржихийн бэлэг тэмдэг болдог. Өөрөөсөө илүү мөнгөтэй хүмүүст атаархах хэрэггүй.
Гэр бүл гэдэг Монгол Улсын нэг хэсэг нэгж юм. Харамсалтай нь, манай улсад энэ тухай дорвитой анхаарсан хууль, бодлого маш ядмаг байна. Гэр бүлийн тухай хууль батлуулах гэж гурван парламент дараалан санал оруулах гэсэн боловч чадсангүй. Өнөөдөр Монгол Улсад 900 мянга гаруй гэр бүл амьдарч байна. Энэ хүмүүсийн хариуцлага, ёс зүйн эрх ашгийн асуудал нэг номерт байх ёстой. Гэтэл манайд дандаа хойно байх хандлага бий. Хууль нь чанга биш учраас хүмүүсийн сэтгэлгээ хэтэрхий чөлөөтэй байна. Хэн ч ямар ч хариуцлага хүлээхгүй учир ийм алхам хийж байгаа. -Гэр бүл болоход тохиромжтой нас гэж байдаг уу? -Дунджаар хүн 25 хүрсний дараа гэрлэхэд тохиромжтой байдаг. Учир нь, 25 нас хүртлээ хүний оюун бодол, шийдвэр гаргалт духны урд хэсэгт төвлөрдөг. Энэ нь аливаа зүйлийг бодитоор дүгнэх чадваргүй сэтгэл хөдлөлд автах хэсэг юм. Харин 25 наснаас хойш оюун бодол, шийдвэр гаргалт хүний дагзны хэсэгт төвлөрнө. Энэ хэсэгт юмыг бодитоор харах дүгнэх сэтгэлгээ төвлөрдөг. Тэгэхээр энэ насанд сонголтоо зөв хийх боломжтой.
Тэгвэл энэ насанд ханиа хэрхэн зөв сонгох хэрэгтэй вэ? -Манай салбарын анхдагч доктор Т.Намжил гуайн хэлснээр “Хүнтэй суухын өмнө хоёр жил нэг гэрт бүү ор. Энэ хоёр жилийн хугацаанд хамт дуул, хамт сог.т, зугаац, шогт. Тухайн хүн ийм нөхцөлд ямар зан чанар гаргаж байна тэр бүх зүйлийг судал” гэж хэлсэн байдаг. Энэ өөрөө шинжлэх ухааны үндэслэлтэй. Залуу хосуудын эхний таван жил хүнд өнгөрдөг. Эхний 1-2 жил романтик байх боловч хоёр ондоо орчинд өссөн, өөр соёл, боловсролтой хүмүүс бие биетэйгээ зохицохын тулд маш урт хугацааг өнгөрүүлдэг. Учир нь, хүний тархин дахь сэтгэл хөдлөлөөр 1-2 жил эсрэг хүйстэндээ хүчтэй дурладаг. Сэтгэл хөдлөлдөө автсан байх тул эсрэг хүнээ бодитоор үнэлж, дүгнэж ямар зан чанартай гэдгийг шууд утгаар харах чадваргүй болсон байдаг. Иймд “Хоёр жилийн турш нэг гэрт бүү ор” гэдэг нь сэтгэл хөдлөл буюу эсрэг хүйстэндээ татагдах мэдрэмжээ багасгаж тархинд дахь сэтгэл хөдлөл бодит тогтвортой болих үед илүү шийдвэр гаргах нь зөв юм.
Харин ханиа сонгохдоо олон зүйлд анхаарах хэрэгтэй. Жишээлбэл, хүн эхлээд өөрөө өөрийгөө шинжих хэрэгтэй. Та өөрөө ямар хэв шинжтэй вэ, сэтгэл зүйтэй хүн бэ. Үүний дараа тухайн хүн танд тохирох эсэх. Модноосоо унасан жимс нэг их хол унадаггүй. Үүний нэгэн адил гэр бүлийн соёл, өссөн орчинг нь мөн адил судлан, анхаарах хэрэгтэй. Охид нөхрөө сонгохдоо аав, эцэг хүнээр төлөөлүүлж харах нь зөв. Ямар ч хүн өөрийн өссөн орчин, гэр бүлийн соёл, хандлагыг авсан байдаг. -Хайр хөрөх гэж байдаг уу. Энэ нь юунаас болдог вэ? -Хайрыг өдөөж, услахаа болих гэж байдаг. Хайр цэцэгтэй нэгэн адил. Услах тусам илүү гоё, сайхан болж ургадаг. Гол нь усалгаа арчилгаа дутуу байна гэсэн үг. Хайр өөрөө хөрдөг зүйл биш. Жишээ нь ус гэдэг шингэн чанараа алддаггүй. Гэхдээ халуун хүйтэн байлгах эсэхийг бид шийднэ. Хайр бол мөн чанар юм. Бие биедээ хайртай байвч, үүнийгээ халуун, дулаан байлгахаа больсон байдаг. Тэгэхээр үүнийг үргэлж халуун, дулаан байлгаж, бие биенийхээ хэрэгцээнд анхаарах хэрэгтэй. Жишээ нь эмэгтэй хүн анхаарал халамжид дуртай бол эрэгтэй хүн хүндлэл, шийдвэр гаргалтыг нь үнэлж, хүндлэх хэрэгтэй байдаг. Ингэж байж гэр бүл бат бөх байх болно.
Гэр бүлээ бат бөх байлгахад юу хамгийн чухал вэ. Манай уншигчдад энэ тал дээр зөвлөгөө өгнө үү? -Гэрлэлтээ бат, бөх, аз жаргалтай байлгахад дараах зүйлсэд анхаарах хэрэгтэй. 1. Жаргалтай байхын тулд хариуцлагатай байх хэрэгтэй. Хариуцлага гэдэг үр хүүхдэдээ зөв үлгэрлэн, өсгөн хүмүүжүүлэх мөн бие биендээ үнэнч байх явдал юм шүү дээ. 2. Гэр бүлд хайраас дутахааргүй гол үүрэг гүйцэтгэх зүйл нь бие биендээ итгэх итгэл юм. Манай залуус хайр л байвал болдог хорвоо гэж ярьдаг. Гэтэл хайртай байлаа гээд бие биедээ итгэх итгэлгүй бол юу болох вэ. Үл итгэлцлээс болж хардалт үүснэ, бие биенээ хэмлэдэг юм. Дахин хэлэхэд, хайраас дутахааргүй үүрэг гүйцэтгэх зүйл бол бие биендээ итгэх итгэл. Хайртай бол бие биендээ итгэдэг байгаарай.
3. Гэр бүл тэсвэр тэвчээр шаардана. Асуудалгүй гэр бүл гэж байдаггүй. Гэрлэлтэд маш олон асуудал, бэрхшээл тулгардаг. Энэ бүх зүйлийг бид тэсвэр тэвчээр гэх зүйлээр даван туулах хэрэгтэй. Нэг асуудлын цаана дахиад л өөр нэг асуудал гарч ирнэ. Гэр бүлд асуудал, бэрхшээл бол дуусашгүй. Харин үүнийг хэрхэн зөв даван туулах вэ гэдгээс гэр бүлийн аз жаргалтай байдал тодорхой болно. 4. Хайр. Дуугардаггүй хонхыг хонх биш, дуулаагүй дууг дуу биш, илэрхийлээгүй хайрыг хайр биш гэнэ. Тэгэхээр хайр гэдэг зүйл өөрөө нууцлаг, далд дотроо хадгалаад явдаг зүйл биш юм. Бид төдий чинээгээр хайраа илэрхийлж, хоорондын харилцаанд гаргаж байх ёстой. Энэ нь өөрөө гэрлэлтийг бат бөх болгоно. Олон эмэгтэйтэй харилцаа тогтоож чадсан тэр хүн чадалтай, мундаг эр хүн биш. Харин нэг эмэгтэйг аз жаргалтай байлгаж, зөвхөн нэг л эмэгтэйд аз жаргал гэдгийг мэдрүүлж чадсан тэр л хүнийг жинхэнэ эр хүн гэнэ. Эрэгтэй хүн бие махбодын хэрэгцээгээ удирдаж, цэгнэдэг байна аа гэдэг өөрөө жинхэнэ эр хүний мөн чанар юм шүү. -Ярилцсанд баярлалаа.
МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ.МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан.
УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ?УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм.
Нимбэгийн хальс гэхэд л магни, кали, витамин C болон А амин дэм, фолийн хүчил болон бета-каротиноор баялаг байдаг. Судлаачид нимбэгийн хальсанд “Салвестрол Q40” болон лимонен гэх эрдэс бодисууд байдаг болохыг олж тогтоосон бөгөөд эдгээр нь биеэс хорт бодисыг гадагшлуулах, хорт хавдар үүсгэгч эсүүд болон бусад хүчин зүйлээс сэргийлэх ач тустай гэнэ. Нимбэгийн