Categories
Чөлөөт

Байлдагч Б.Төмөрбат: “Албаа нэр төртэйгөөр хааж, үе тэнгийнхийгээ манлайлах болно”

Цэргийн гавьяаны улаан тугийн одонт Зэвсэгт хүчний 014 дүгээр ангид ТВ8 телевизийн уран бүтээлчидтэй хамтран ажиллах үеэр байлдагч Б.Төмөрбаттай уулзаж ярилцав. Тэрээр өөрийн хүсэлтээр цэргийн албанд татагдан ирж, захирагч, дарга нараас их зүйлийг сурч байгаагийн зэрэгцээ цаг баримтлах, харилцаа, хандлагаа өөрчлөх тал дээр ахиц гаргаж чадсан гэдгээ нотолж чадна хэмээсэн юм. сонин mn Байлдагч Ц.Төмөрбат цааш нь ярихдаа: “Би Нийслэлийн Налайх дүүргийн “Голомт” цогцолбор сургуулийг төгсөөд Нийгэм, сэтгэл судлалын дээд сургуульд сэтгэл зүйчээр суралцаж байлаа. Энэ хугацаанд богино хугацааны сургалтад давхар хамрагдан, тогооч мэргэжлийг эзэмшсэн. Ингээд чөлөөт цагаар Япон хоолны газар туслах тогоочоор ажиллаж байсан. Миний хувьд Үндсэн хуулиар хүлээсэн иргэний цэргийн үүргээ биелүүлэхийг эрхэм болгон хугацаат цэргийн алба хааж буйдаа сэтгэгдэл маш өндөр байгаа. Цэргийн албанд ирээд эр бие хатуужиж, бие бялдар-сэтгэл зүйн өндөр бэлтгэлтэй болж байгаагийн зэрэгцээ өдөр тутмын цагийн хуваарьт ажиллагаанд жигд хамрагдаж, олон найз нөхөдтэй болсондоо баяртай байна. Би тогооч мэргэжлийг эзэмшиж, энэ мэргэжлийнхээ дагуу олон сар ажилласныхаа үр дүнд их зүйлийг сурч дадлагажиж байна. Тиймээс тус ангийн тогооч нарын ур чадварыг өндрөөр үнэлдэг. Бидэнд амт чанар сайтай, хүртээмжтэй, илчлэг сайтай халуун хоолоор өдөр тутам үйлчилж байдаг тогооч, бэлтгэгч, ажилтнууддаа их баярлалаа гэдгээ үеийн нөхдөө төлөөлж бахархал дүүрэн илэрхийлье. Манай ангийн цэргийн гал тогоо нь сүүлийн үеийн тоног төхөөрөмжөөр тоноглогдож, бүрэн засвар хийгдсэнийг нь мэдэрсэн. Тэрчлэн өнгөрсөн хугацаанд цэргийн хэрэгт шамдан суралцахын зэрэгцээ амралт, чөлөөт цагуудаар лекц, мэдээлэл, соёл олон нийтийн ажлуудад идэвхтэй хамрагдаж, олон төрлийн уралдаан, тэмцээнд амжилттай оролцлоо. Эдгээрээс манай ротын хугацаат цэргийн алба хаагчид олс таталтын болон гар бөмбөгийн тэмцээнд тэргүүн байрт шалгарсан юм. Цаашид албаа нэр төртэйгөөр хааж, үе тэнгийнхийгээ манлайлах болно” гэдгээ онцолсон юм. сонин mn сонин mn Хурандаа Б.Отгонбаяр Эх сурвалж: “Соёмбо” сонин МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ.МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан. Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ?УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм. УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний нэмэлт дарамт ирэх вэ?Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан. ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 тэрбум төгрөгийг НДС-д татаас болгож өгч байгаа. 2022 онд улсын төсвөөс 459.8 тэрбум төгрөг өгнө. Долоон жилийг таван жил болгосноор тэтгэвэр огцом нэмэгдэх юм шиг буруу ойлголт өгч болохгүй. Нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Categories
Чөлөөт

Таны энерги хэдий сайн байна, төдий чинээ урт удаан, аз жаргалтай амьдрах болно. Энергиэ сэргээх аргууд ХАДГАЛААД АВААРАЙ

Хүний аура ямар учир шалтгаанаас болж гэмтдэг вэ? Гэрлэн бие үргэлж гаднын нөлөөллөөс үүдэн гэмтэж, энерги багасдаг гэвэл өрөөсгөл. Сэтгэл санаа, үзэл бодол чинь маш чухал. Хүний гэрлэн биеийн эвдрэлийн 70-80 хувь өөртэй нь холбоотой. Сэтгэл санаа байнга зовних, муу зүйл бодох, гашуудах, шаналах, муу эрчим энергитэй үг хэлэх, хэн нэгэнтэй хэрэлдэж муудах нь аураг гэмтээж, энергийг багасгадаг. Хүний аура гэмтсэнээр ямар сөрөг нөлөөтэй вэ? Гэрлэн биеийн хэлбэр, хэмжээ алдагдвал таны амьдралд болон биед ямар нэг өөрчлөлт гардаг. Амжилт, уналт, эрүүл, өвчтэй байх чинь ч үүнтэй л холбоотой. Зарим тохиолдолд оношлуулсан хүний гэрлэн бие гэмтэж, сийрэгжин, цоорсон, муу муухай зүйл түүнд наалдсан байдаг аж. Гэрлэн бие багасах, тэлэх нь ч бий. Багассан бол энергийн дутагдалд оржээ гэсэн үг юм. Хэрхэн хүний аураг гэмтэхээс хамгаалах вэ? Нэгэнт гэмтсэн, цоорсон, сийрэгжсэн гэрлэн биеэ хэрхэн хэвийн болгох билээ гэдэг асуудал тулгарах нь дамжиггүй. Бүх зүйл учир шалтгаантай. Тиймээс юуны өмнө шалтгаанаа тодорхойлж, түүнийгээ үгүй болгоно. Энерги нь нөгөө талаас бидний энэ хорвоод амьдрах “тийз” буюу нас юм. Таны энерги хэдий сайн байна, төдий чинээ урт удаан, аз жаргалтай амьдрах болно. Энерги дуусах тэр цаг хугацаанд Таны энэ насны амьдрал дуусгавар болдог жамтай. Тиймээс энерги тодорхойлуулна гэдэг нь насаа тогтоолгох гэсэнтэй утга нэг. Чакрас ба тэдэнтэй ажиллах арга. Хүний үндсэн чакрагийн … Янз бүрийн орны Аура судлаачдын бүтээсэн зүүлт, бугуйвч, бөгж гээд энергийн маш олон бүтээгдэхүүн бий. Тэдгээрээс одоогийн байдлаар өөртөө эерэг мэдээллийг хамгийн ихээр агуулсан нь “MEF” технологи байдаг аж. Энэ нь махан болон гэрлэн биед хоёуланд нь эерэг нөлөө үзүүлдэг нь гайхалтай. Мөн энергийн алдагдлыг хамгийн хурдан хугацаанд нөхөн аз жаргал, эрүүл мэнд, сайхан бүхнийг бий болгох эх үүсвэр юм. Алдагдсан энергиэ нөхөхийн тулд бүтээгдэхүүн хэрэглэхээс гадна бясалгал хийх шаардлагатай. Мөн сэтгэл санаа, үзэл бодлоо сайн сайхан зүйлээр цэнэглэх, агаар, салхинд гарах, бясалгал хийх, сайхан дуу, хөгжим сонсох, үргэлж өөдрөг, гэгээн сайхан зүйл бодох, ярих нь чухал. Сүүлийн үед барууны орнуудад энергийн эмчилгээг их анхаарах болжээ. Манайхан эмчид үзүүлэхээр ямар нэг шинжилгээ хийлгээд ир гэдэг бол барууны зарим эмнэлэгт энергийн оношлогоонд ороод ир гэх хандлага ажиглагдах болжээ. МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ.МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан. Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ?УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм. УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний нэмэлт дарамт ирэх вэ?Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан. ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 тэрбум төгрөгийг НДС-д татаас болгож өгч байгаа. 2022 онд улсын төсвөөс 459.8 тэрбум төгрөг өгнө. Долоон жилийг таван жил болгосноор тэтгэвэр огцом нэмэгдэх юм шиг буруу ойлголт өгч болохгүй. Нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Categories
Чөлөөт

Баяр ёслолын үеэр хэрхэн хооллох вэ МОНГОЛ ХҮН БҮР ЭРҮҮЛ БАЙГ 🫶👇👇👇

Монгол үндэсний баяр цагаан сар айсуй. Жилдээ нэг удаа ураг төрлөө мэдэлцэн, ахмад буурлууддаа хүндэтгэн золгодог утга төгөлдөр баяр. Гэхдээ баярын үеэр болзошгүй эрсдэлээс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх үүднээс талаарх мэдээллийг бэлтгэлээ. Баяр ёслолын үеэр хоол хүнсэндээ анхаарах зүйлс: Хоол хүнсээ баталгаат дэлгүүрээс худалдан авах, хугацааг шалгах Салат, түргэн муудах хүнсийг хэрэглэх хэмжээгээр тухай бүрд нь бэлтгэн хэрэглэх Хоол хүнс бэлтгэхдээ болсон болон түүхий хүнсийг тусгаарлах Хоол хүнсээ хөргөгчинд хадгалах Давс, сахар, өөх тосыг хэт их хэрэглэхээс татгалзах Хоолоо хэтрүүлэн идэхгүй байхад анхаараарай МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ.МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан. Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ?УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм. УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний нэмэлт дарамт ирэх вэ?Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан. ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 тэрбум төгрөгийг НДС-д татаас болгож өгч байгаа. 2022 онд улсын төсвөөс 459.8 тэрбум төгрөг өгнө. Долоон жилийг таван жил болгосноор тэтгэвэр огцом нэмэгдэх юм шиг буруу ойлголт өгч болохгүй. Нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Categories
Чөлөөт

Д.Сумъяабазар: Хятад, Сингапурын хэрэгжүүлж буй ухаалаг, эко хот шийдлүүдийг Буянт-Ухаа бүсэд нэвтрүүлнэ

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Д.Сумъяабазар БНХАУ-ын Тяньжин, Чунчин, Бээжин хотод албан томилолтоор ажиллалаа. Тэрбээр цар тахлын дараа хөл хорио тавигдаж, хүмүүс энгийн амьдралын хэмнэлдээ буцаж орсон, эдийн засаг, бизнес, тээврийн салбар сэргэн эрчимжиж буй энэ үед хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлэх, шинэ боломж, гарцыг нээхээр хотуудын удирдлага, аж ахуйн нэгжүүдийн төлөөлөлтэй уулзаж, яриа хэлэлцээр хийсэн юм. Энэ талаар болон бусад асуудлаар түүнтэй ярилцлаа. -Та БНХАУ-ын гурван хотод ажиллалаа. Энэхүү албан томилолтын зорилго юу байв? -Дэлхий даяар дэгдэж, нийгмийн бүх л салбарт нөлөөлсөн цар тахлын дараа гэдэг утгаараа энэ томилолтод ач холбогдол өглөө. Монголчууд, тэр дундаа улаанбаатарчуудын эдийн засаг, худалдаа, бизнес, ачаа тээврийн ихэнх хувь Хятадтай холбогддог, энэ утгаараа бидний амьдралд шууд нөлөөлдөг. Цар тахлын үеэр эдийн засаг, бизнес, худалдааны салбар зогсонги байдалд орж, үүнийг дагасан олон сөрөг үр дагавартай нүүр тулж, одоо ч үүнийг даван туулаад явж байна. Тэгэхээр бид цаашид хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэх, шинэ шатанд гаргах, хоёр талдаа харилцан ашигтай ажиллах, энэ талаар гарц, боломжуудыг нээх зайлшгүй шаардлагатай байгаа юм. Нөгөө талаас өнгөрсөн онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх БНХАУ-д төрийн айлчлал хийж, эдийн засаг, худалдаа, барилга, дэд бүтэц, соёл урлаг, нийгэм, боловсролын хамтын ажиллагааны баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурсан. Энэ томоохон бодлогын хүрээнд нийслэлийн зүгээс Ах дүү хотуудтай харилцаа, хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэх, шинэ шатанд гаргах зорилготой ажиллалаа. -Тяньжин, Чунчин, Бээжинд хийсэн яриа хэлэлцээр, уулзалтуудын үр дүнг та хэрхэн харж байна вэ? -Албан томилолт бол гэнэтийн, эсвэл хоёр сарын өмнө гаргасан шийдвэр байгаагүй ээ. Улаанбаатар хотын хувьд цар тахлын үед ч хамтын ажиллагаатай Ах дүү хотуудтайгаа харилцаатай байж, тодорхой уулзалтуудыг цахимаар хийж байсан. Амаргүй нөхцөлд ч бие биетэйгээ туршлагаа хуваалцаад, дэмжээд, санал солилцоод, илүү нягт ажилласан учраас цаашид харилцаагаа тэлэх хөрс бүрэлдсэн байсан гэсэн үг. Энэ удаагийн уулзалтууд, яриа хэлэлцээрүүд цаашид тодорхой салбарт, тодорхой чиглэлүүдэд ажил хэрэг болоод явах, богино хугацаанд үр дүнгээ өгөх, бас Улаанбаатар хотын хувьд хамтын ажиллагаа, хөрөнгө оруулалтын шинэ боломжуудыг нээх нь тодорхой боллоо гэж харж байна. -Энэ талаар илүү тодруулж асуумаар байна. Тухайлбал, ямар ажлуудыг хийхээр төлөвлөв? -Харилцан ашигтай, өргөн хүрээний хамтын ажиллагаа, тэр дундаа Ах дүү хотын харилцаа гэдэг бол Улаанбаатарын хувьд том нөөц. Энэ утгаараа хотын удирдлага үүнд онцгой ач холбогдол өгөх ёстой. Өнгөрсөн оны есдүгээр сард бид ОХУ-ын нийслэл Москва хотод мөн ажлын айлчлал хийж, 65 жилийн түүхтэй хамтын ажиллагаагаа шинэ түвшинд гаргах, худалдаа, эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх яриа хэлэлцээр хийсэн. Үүний дагуу тодорхой ажлууд хийгээд явж байна. Энэ удаа Хятадын гурван хоттой хамтын ажиллагаагаа тэлэх, өргөжүүлэх, хот төлөвлөлт, нийтийн тээвэр, хог хаягдлын менежмент дээр эдгээр хотын хэрэгжүүлж буй сайн жишиг, шинэ технологиудыг Улаанбаатарт турших, нэвтрүүлэх талаас нэлээд ач холбогдолтой яриа хэлэлцээр хийсэн. Тухайлбал, дэлхийн 180 гаруй улс орон, бүс нутгийн 500 гаруй боомттой холбогддог Тяньжин хотын боомтыг түшиглэн хамтран ажиллах боломжуудыг хэлэлцлээ. Тяньжин хотын Дунзян чөлөөт худалдааны боомт бүсийн 10 га газарт 50 жилийн хугацаатай “Тээвэр-логистикийн төв” байгуулахаар шийдвэрлэж байсан. Гэхдээ сүүлийн 16 жилийн турш энэ төслийн талаар тодорхой шийдэлд хүрээгүй, хөрөнгө оруулалт хийгээгүй. Энэ ажлыг урагшлуулах, хамтран ажиллах боломжууд байна. Мөн Ах дүү хотын харилцааны хүрээнд соёл, боловсрол болон эдийн засгийн салбарт цаашид хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлнэ. Түүнээс гадна Хятад, Сингапурын хамтран хэрэгжүүлж буй ухаалаг хот, эко хот концепцийн ухаалаг шийдлүүдийг шинэ суурьшлын Буянт-Ухаа бүсэд нэвтрүүлэхээр тохиролцлоо. Чунчин хотын LRT, метро, монорейл зэрэг масс тээврийн туршлагаас судалж, метро үйлдвэрийн удирдлагатай уулзаж, хөнгөн галт тэргийг үйлдвэрийн үнээр авах талаар хэлэлцсэн. Хотуудад нийтлэг тулгамддаг түгжрэл, автомашины төвлөрлийг сааруулах үр дүнтэй шийдлүүдийг Чунчин нэвтрүүлээд, нийтийн тээврээ маш сайн төрөлжүүлсэн туршлагыг бид харлаа. Хүн амын нягтаршил ихтэй бүх л том хотод байдаг жишиг шүү дээ. Тэгэхээр бид LRT манайд хэрэгтэй, хэрэггүй гэж мэтгэлцэх биш, яаж хийх вэ, нэвтрүүлэх вэ гэдэгт л төвлөрөх цаг болсон байна. Чунчин хоттой боловсрол, соёл, эдийн засаг, худалдааны чиглэлээр хамтран ажиллах, Ах дүү хотын харилцааны хүрээнд соёл, аялал жуулчлалын арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулах, энэ чиглэлд хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлэхээр тохиролцсон. Тухайлбал, хотуудынхаа соёлын өдрүүдийг харилцан зохион байгуулдаг болох, аялал жуулчлалын тусгай хөтөлбөр гаргана. Түүнчлэн цаашдын хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэх, энэ чиглэлд шинэ гарц, боломжуудыг бий болгохоор Чунчин-Улаанбаатар хотын хөрөнгө оруулалт, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг дэмжих хамтарсан хурлыг зохион байгуулсан. Үүнд тус хотын 60 гаруй аж ахуйн нэгж оролцож, хамтарч ажиллах, хөрөнгө оруулах сонирхолтойгоо илэрхийлсэн. БНХАУ-ын нийслэл Бээжин хоттой 2014 онд Ах дүү хотын харилцаа тогтоосон, ирэх онд 10 жилийнх нь ой болно. Энэ хугацаанд хоёр хот олон салбарт өргөн хүрээтэй хамтран ажилласаар ирлээ. Цаашид хоёр хот хүмүүнлэг, нийгмийн салбарт хамтын ажиллагаагаа тэлэх талаар хэлэлцлээ. Тухайлбал, боловсон хүчний бодлогын түвшний хамтын ажиллагааны хүрээнд төрийн албан хаагчдыг чадавхжуулах, сургалтад хамруулахаар болсон. Мэдээж, эдийн засаг, бизнесийн харилцаагаа эрчимжүүлэх, Улаанбаатар хотын бүтээн байгуулалтын ажилд Монгол, Хятадын аж ахуйн нэгж, компаниудыг оролцуулах талаар хэлэлцэж тохирлоо. -Та LRT буюу хөнгөн галт тэрэг, метро үйлдвэрийн удирдлагатай уулзаж, үйлдвэрийн үнээр авах боломжийн талаар хэлэлцсэн. Хөнгөн галт тэрэгтэй болоход Улаанбаатарын төсвийн чадамжийн асуудал яригдана. Ер нь хотын төсвийн чадамж ямар түвшинд байна вэ? -Хотын нийтийн тээврийг төрөлжүүлэх нь зайлшгүй чухал. Улаанбаатарын хамгийн том асуудал болоод байгаа түгжрэлийг шийдэхэд багтаамж ихтэй масс тээвэр хэрэгтэй нь гарцаагүй. Тийм учраас үүнийг хэрхэн, ямар байдлаар хийх вэ гэдэг л бидний анхаарах ёстой, мэтгэлцэх учиртай асуудал юм. Хөрөнгө мөнгө, төсвийн чадамжтай холбоотой асуудал бий. Улаанбаатар хот өөрөө төсвөөс хамаарсан нөхцөл байдалтай 30 гаруй жил явж ирлээ. Үндсэн хуулийн дагуу нийслэл төсвөө өөрөө толгой даагаад зохицуулах эрхгүй. Өөрөөр хэлбэл, төсвийн харилцааны зохицуулалт нь УИХ-ын мэдлийн асуудал болчихдог. Тэгэхээр хот дээр тулгамдаж байгаа асуудлуудыг шийдэх, бүтээн байгуулалтаа хийх, цаашлаад хөгжлийн том алхам руу зориглох гэхээр санхүүжилт, төсвийн асуудал тулгараад байгаа юм. Нэг жишээ хэлье. Засгийн газрын 2021 оны тавдугаар сарын 19-ний 146 дугаар тогтоолоор нийслэл Улаанбаатар хотоос улсын төсөвт төвлөрүүлдэг 420 тэрбум төгрөгийн орлогыг хотод үлдээж, хотын хөгжил дэвшилд, тодруулбал, түгжрэл бууруулах, төвлөрөл сааруулах, дагуул хотуудыг хөгжүүлэхэд зарцуулахаар шийдвэрлэсэн. Гэтэл үүн дээр ч нарийн ялгаа зааг, зохицуулалтууд байсныг хэлэх хэрэгтэй. Олон хүн 420 тэрбум төгрөгийг хот зарцуулсан гэж бодож байгаа. Гэтэл тухайн жилийн улсын төсөвт хот 167 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлэхээр тусгасан. Товчхондоо, нийслэлд үлдээхээр байсан 420 тэрбумаас 167 тэрбумыг хассан гэсэн үг. Мөн сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмжийн асуудлыг шийдэх үүргийг Ерөнхий сайд өгсний дагуу 100 тэрбум орчим төгрөгийг үүнд зарцуулсан. Ингэхээр 150 тэрбум гаруй төгрөг л үлдэж байгаа юм. Үүнээс томоохон бүтээн байгуулалттай холбоотойгоор газар чөлөөлөх зардал хасагдана. Тэгэхээр томоохон бүтээн байгуулалт, дорвитой шинэчлэлийн тухайд төсөв хүрэлцэхгүй асуудал л босож ирсэн. Дээр нь ачаа тээврийн саатал, валютын ханш гээд гадаад хүчин зүйлүүд ч нөлөөлдөг. -Гэтэл урт хугацааны бүтээн байгуулалтын маш олон ажлыг үргэлжлүүлэх хэрэгтэй байдаг? -Тийм. Өнгөрсөн хугацаанд үргэлжилсэн бүтээн байгуулалтыг төсөвгүй гээд зогсоочхож болохгүй. Зарим тохиолдолд аж ахуйн нэгжүүд өөрсдийн эх үүсвэрээр хүртэл ажлаа үргэлжлүүлээд хийх тохиолдол ч гарна. Урьдчилгаа төлбөргүйгээр шүү дээ. Тэгэхээр зарим хүний ойлгоод байдаг шиг 420 тэрбум төгрөгийг үрээд, үр ашиггүй зарцуулчихсан зүйл огт байхгүй. Гэрээний дагуу бүх зүйл тоо баримттайгаа л явж байгаа. Мэдээж, энэ мэт нарийн зохицуулалтыг мэдэхгүйгээс, эсвэл зориуд мушгих зүйлүүд гардаг. Нөгөө талаас төсөв, санхүүжилт хязгаарлагдмал гээд гараа хумхиад сууж болохгүй гэж би хардаг. Тулгамдаад байгаа, өнөө маргаашгүй шийдэх ёстой асуудлуудыг цэгцлэх, төсвийн харилцаагаар зохицуулах боломжгүй нөхцөлд гарц, шийдэл олоход бид бүх боломж, нөөцөө ашиглах ёстой. Үүн дээр бусад хоттой хамтын ажиллагаагаа тэлэх, хөрөнгө оруулалт татах, өөрсдийн санхүүгийн эх үүсвэртэй болох ажлуудыг хийж байна. Хийх ч ёстой. Орос, Хятадын хотуудад ажиллаж, хэлэлцээр хийж байгаа минь үүний л нэг хэсэг. Цаашлаад, Япон, Европын хотуудтай хамтрах төлөвлөгөө бий. Дэлхийн бусад хоттой хамтран ажиллах, нэг түвшинд хэлэлцэхийн тулд бид өөрсдөө бас хөгжих ёстой. Хөрөнгө оруулалтаа үр ашигтай, оновчтой зарцуулдаг, хоёр талдаа ашигтайгаар хамтарч ажилладаг байх хэрэгтэй. -Чунчин-Улаанбаатар хотын хөрөнгө оруулалт, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг дэмжих хамтарсан хурлыг зохион байгуулсан. Үүнд тус хотын 60 гаруй аж ахуйн нэгж оролцож хамтарч ажиллах, хөрөнгө оруулах сонирхолтойгоо илэрхийлсэн талаар та дурдсан. Энэ чиглэлд хоёр талдаа харилцан ашигтайгаар хэрхэн ажиллах боломжтой вэ? -Улаанбаатарт одоо хийж байгаа, цаашид хийх бүтээн байгуулалт, шийдлүүд, өөрчлөлтийг бид дангаараа, төсвийн хөрөнгөөрөө хийж чадахгүй нь ойлгомжтой. Тэгэхээр бусадтай хамтарч, хөрөнгө оруулалт татаж, гарц олно. Бид зөвхөн авдаг, гуйдаг биш, өгдөг, тохиролцдог, ойлголцдог байх ёстой. Бусадтай хамтарч ажилладаг, хэлсэн амандаа хүрдэг, эргээд хариуцлагаа үүрдэг, худалдаа, хөрөнгө оруулалтын бие даасан бодлоготой байж дэлхийн бусад хоттой харьцана шүү дээ. Тэгэхээр мах, нүүрс гээд өөрсдийн бүтээгдэхүүнээ санал болгоё, боломжуудыг гаргаж өгье гээд байгаа юм. Чунчин хотоос ногоо аваад хариуд нь хонины махаа зардаг байж л эн тэнцүү, хоёр талдаа хожсон зарчмаар хөгжинө. -Тэгэхээр боломж, гарц байна гэж та харж байна уу? -Төсвийн санхүүжилтийг хараад суухгүйн тулд хийж байгаа бас нэг ажил хотын мэдлийн “Эрдэнэс Баянбогд” ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах. Улаанбаатар хотын тулгамдсан асуудлуудыг шийдэх, бүтээн байгуулалт хийх, цаашлаад бие даасан байдлаар богино хугацаанд хөгжих санхүүгийн эх үүсвэрийг энэ төслийг урагшлуулаад шийдэж болно. Гэхдээ сайн засаглалтай, хөрөнгийн бирж дээр бүртгэлтэй, үнэлгээг нь тогтоосон гээд цогц, ухаалаг байдлаар урагшлуулна. Ингэж байж учирч болзошгүй эрсдэлээс сэргийлнэ, үр шимийг нь хүртэнэ. “Эрдэнэс Баянбогд” төсөл бол Улаанбаатар хотын цаашдын хөгжилд нөлөөлөх, 50 жилийн санхүүгийн эх үүсвэрийн суурь дэмжлэг. Цаашлаад энэ хотод тулгамдаад байгаа асуудлуудыг шийдэх, бүтээн байгуулалтын ажлуудыг хийх хөрөнгө оруулалт, мөнгөн урсгалыг нь дэмжсэн баталгаа болно гэж харж байна. Товчхондоо, энэ бол нийслэлийн, улсын өмч, хөгжих, өсөх боломж гэж хараасай гэж боддог. -2023 оныг Монголд зочлох жил болгон зарласантай холбогдуулан нийслэл ямар бодлого баримталж ажиллах вэ? -Засгийн газрын тэргүүн 2023 оныг Монголд зочлох жил болгон зарласантай холбогдуулаад Улаанбаатар хотод зохион байгуулах, хийх ажил цөөнгүй байна. Энэ томилолтоор ч бас энэ талаар хэлэлцээр хийсэн, тодорхой төлөвлөгөөний дагуу ажлууд үргэлжлээд явна. Энэ жилийн хувьд Улаанбаатарт Зүүн Азийн залуучуудын наадмыг зохион байгуулна. Монгол Улсад анх удаа болох спортын олон төрөлт наадамд Зүүн Азийн есөн олимпын хорооны 1,500 орчим тамирчин спортын 11 төрлөөр хурд, хүчээ сорино. Тамирчдаас гадна зочид, төлөөлөгч нийлээд 2,500 орчим хүн ирэхээр байгаа. Энэ наадмыг амжилттай зохион байгуулах нь бидний хувьд маш чухал, жуулчид татах, эх орноо таниулахад багагүй хувь нэмэр оруулна гэж харж байна. Нөгөө талаас хотын гадаад харилцаа, эдийн засаг, бизнес болон нийгмийн харилцааг тэлэх, хөрөнгө оруулалт татах чиглэлд Улаанбаатарын эдийн засгийн форумыг зохион байгуулна. Үүнд цаашид хамтарч ажиллах боломжтой аж ахуйн нэгж, бизнесийн байгууллагуудыг худалдааны танхим, хотын удирдлагаар нь дамжуулан урьж оролцуулахаар төлөвлөж байна. Эх сурвалж: НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ, ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС

Categories
Чөлөөт

Цагаан сарын уламжлалт зан үйл ба цээрлэх ёсон ХАДГАЛААД АВААРАЙ

Тавгийн идээ нь бие, насыг билэгддэг Монголчууд хүндэтгэлийн тавгаа ул боовоор засдаг ёстой. Монголчууд тухайн өрхийн тэргүүн хэдэн нас зооглож байгаа, хэдэн үр ач, хэдэн зээ, хэдэн гуч дөч үзсэн зэргээс нь хамаараад “Тэдэн улыг өнгөрүүлжээ”, “Тэдэн улыг элээжээ” гэж элээсэн улаа нөхөхийн билэгдэл болгож, ул боовоороо таваг засдаг байна. Хүнд ил ертөнцөөс бэлэглэсэн махан бие, ясан бие, цусан биеэс гадна сүнсэн бие, гэрлэн бие гэсэн нийт таван бие байдаг. Энэ таван биеийг билэгдэж, ул боовоор таваг засахдаа суурийг нь таван боовоор тойруулан тавьдаг уламжлалтай юм. Харин тавгийн идээний сууриас дээш явах үений тоо нь гэрийн эзний наснаас хамаардаг ажээ. Өөрөөр дээшлэх үе нь нас, доод тойрог нь бие гэсэн үг юм. Залуу гэр бүл “Таваар гурван үе” засна Залуу гэр бүл сууриа таваар засч дээшээ гурван үе явна. Үр хүүхэд төрүүлсэн хүн нэг үеэ, ач зээгээ үзвэл хоёр үеэ, түүнийхээ хүүхдийг үзвэл гуран үеэ үзсэн гэх бөгөөд үүнийг л билэгдэн залуу хүн таваар гурван үе таваг засдаг ёстой ажээ. Жаран наснаас, наян нас хүртэл насалсан хүн таваар таван үе, наян наснаас, зуун нас хүртэл таваар долоон үе, зуун наснаас дээш таваар есөн үе зассан тавгийн идээ тавьдаг уламжлалтай. Бурхан болоочид зориулсан тавгийн идээнд хүрч болохгүй Хэрэв өрхийн тэргүүн бурхан болоод удаагүй, гурван жил болоогүй тохиолдолд таваар есөн үе таваг засдаг. Тэрхүү тавгийн идээ тусдаа тавигдана. Эцгээ явсны хойно гурван жил хугацаанд бүсгүй хүн ул тавихыг цээрлэдэг. Харин хойчийн буй юмыг билэгдэж өвчүү тавьдаг. Бурхан болоочид зориулагдсан тавгийн идээг ширээнийхээ хойморьт засна. Хүндэтгэл идээ учраас зочид хүрэхийг цээрлэдэг. Харин зочид цагаан идээ нэмж тавьж болно. Цагаан сар өнгөрсний дараа бурхан болоочид зориулсан тавгийн идээг хураагаад хүртэж, амсдаггүй бөгөөд галын тахилганд өргөдөг байна. Тавгийн идээний дор гурил будаа хийхийг цээрлэнэ Зассан тавган дотроо дан цагаан идээ байрлуулдаг. Дотор нь гурил, будаа хийхийг цээрлэдэг. Учир нь тойруулж өрсөн ул боов нь сав болдог бөгөөд түүн дотор таны билэгдэл таван бие оршдог. Энэхүү утга учир, мөн чанарыг ариун сайхан, цэвэр цагаан шүү гэж билэгдэж цагаан идээгээр дүүргэдэг байна. Тавгийн идээн дээр еэвэн биш өрөм тавьдаг Эрт үеэс уламжлагдан ирсэн ёс журмаар бол тавганы идээн дээр еэвэн тавьдаггүй байжээ. Энэ ёс манжийн эзлэн түрэмгийллийн үед Монголд орж иржээ. Зүй нь бол зассан тавгийн идээний дээр өрөм дэвсэж өгдөг байна. Энэ ёс нь гэрийн эзэн өөрийн тэргүүн, магнайгаа билэгдсэн хэрэг юм. Өөрөөр хэлбэл нүнжигтэй, оюунлаг байхыг илэрхийлж буй юм. Шууд тавгийн идээнд хүрэхийг цээрлэнэ Тавгийн идээг гэрийн эзнээ хүндэтгэн засдаг. Тиймээс зочид айлд ормогцоо шууд гол тавгийн идээнд хүрч болдоггүй. Гол идээнд хүрэхээсээ өмнө дан цагаан идээгээр зассан жижиг тавагтай идээнээс амсдаг учиртай. Энэ нь тухайн хүн ямар ч санаа өвөртөлж орж ирж болно. Түүнийг нь цагаанаар тайлж байгаа хэрэг юм. Цай ухаасаа өмнө цагаан идээнээс амсах ёстой ажээ. “Цай” бол ус дээр сүүг нэмж хийсэн ундаа учраас ариун цагааныг илэрхийлдэггүй юм байна. Тийм учраас цагаан идээнд эхэлж хүрдэг байна. Хэдэн ч удаа зочин ирсэн гол идээндээ гэрийн эзэн түрүүлж хүрдэг ёстой. Тавгийн идээтэй холбоотой цээрлэх ёсон Хүний хүн болоогүй, өрх толгойлсон бүсгүй хүн идээ, шүүс тавихыг цээрлэнэ. Мөн тийм бүсгүй айлд айлчилахад шүүсэнд хүрэхийг хориглоно. Гэрийн эзэн хүрээд, өөрийнхөө гараар түгээнэ. Эр хүн бол шүүсэнд өөрөө хүрнэ. Шинийн гурвандаа тавгаа хурааж идээгээ зөвхөн цусан төрлийн хүмүүсдээ хүртээдэг. Идээгээ хавь ойрын хүмүүс, хамаатан садан, хөрш айл саахалтдаа тараагаад байдаггүй. Учир нь удам судар урт удаан үргэлжилнэ хэмээн билэгддэг. Ууц хөндөх ёсон Ууц нь зургаан хавирга, ууц сүүлийн хамт үргэлжилж байгаа хэсгийг нэрлэх бөгөөд ууцан дээр сээр, эсвэл хүзүү, дал, дөрвөн өндөр, хавирга, хонготой шагайт чөмөг дагуулан тавьдаг. Гийчний өмнө ууц тавихдаа баруун гарт нь дөрвөн өндөр хавиргыг тавих бөгөөд сээрний нарийн үзүүр, шаантыг борви, далны маяа, хавирганы буруу талыг ууцны харцага өөд харуулан тавина. Хэрэв сээрний оронд хүзүү тавих бол аман хүзүү талыг харцага тийш нь, харцагыг зочны зүг харуулан тавина. Ууцыг хөндөхөд зүүн гараараа харцаганаас түшин барьж, баруун гар дахь хутгаар ууц, сүүл хоёрын уулзвар орчинд голд нь нэг, дараа нь олон яс уулзах орчмоос эхлэн өөрийн тийш харцаганы хоёр зураа дагуу цувуулан гурав гурав эсгэнэ. Түүний дагуу сүүлний бөгтрөг орчмын хоёр толионоос дугариг хэлбэртэй хоёр хэсэг өөх хөрслөн халимлаж авна. Дараа нь харцага талын ирмэгний мах өөхний нийлэлт орчмын хоёр талаас хоёр хэсэг халимлан аваад толгой сүүлнээс авсан хоёр дээжтэй нийлүүлэн гал голомтын хувь гэж тусгай тавина. Ийнхvv хөндөж гүйцсэний дараа ууцаа таллана. Хоёр талаас таллаж авснаа гурав гурав хувааж нэгийг нь галын хувь дээр нэмнэ. Харин гурвыг нь дээж болгож тусгай тавина. Үлдсэн хоёрыг хувь болгон үлдээж амсана. Дараа нь ууцныхаа хоёр талаас нэжгээд таллан авч хишиг хэмээн тараадаг ёстой. Өглөө туулай цагт шинэлэх ёсыг үйлддэг Хаврын тэргүүн сарын шинийн нэгэнд цагаан сарын баярыг тэмдэглэхдээ ёслол хүндэтгэлийн идээ, ундаа бэлтгэн, золгож шинэлдэг. Цагаан сарын битүүлгийг шинийн нэгний урьд орой ёсолдог бөгөөд цагаалгын ёслолыг өглөө ургах нарнаар туулай цагт эхлэн үйлддэг. Золгохдоо хадгаа тавьсны дараа мэнд мэдэлцэнэ Өндөр настай, нутаг орондоо хүндтэй хүмүүстэй хадаг барьж золгодог ёс байдаг. Хадагны амыг золгох хүн тийш харуулж хоёр гардан барьсаар золгож байгаа хүний хоёр гар дээр хадгаа эрхий хуруунд нь тулгаж алганд нь багтааж тавьсны дараа золгоно. Авч байгаа хүн хадгийг хоёр гардан аваад толгойн талыг нь баруун гар дээрээ тавьж, баруун гар талыг зүүн гар дээр эвхэн нугалдаг нь хадагны хээ, үсгийн толгойг буруу харуулахгүйг хичээж байгаа ёс юм. Хадаг тавьж байхдаа мэнд мэдэж болохгүй. Харин хадгаа тавьчихаад золгохдоо мэндийг нь асууна. Ямар ч насны хүнтэй хадагтай золгож болно Хадаг барьж золгох ёсонд дүү хүн нь ахмаддаа хадгаа бүрмөсөн өгч золгодог бол хадагтай золгох ёслолд хадгаа хүнд өгдөггүй, ямагт өөртөө авч байдаг. Ямар ч насны хүнтэй хадагтай золгож болно. Хадагтай золгоно гэдэг нь хадагныхаа нэг үзүүрээс баруун гарынхаа ядам хурууг дотор талаас нь нар зөв хоёр ороогоод чигчий хуруутай тал руу доош унжуулсан чигээрээ золгоно. Таныг золгох гээд дөхөж очиход цаад хүн хадаг авч хуруугаа ороогоод эхэлбэл та энэ хүн намайг ихэд хүндэтгэж байгаа юм байна гэж бодоорой. Аюуш хадгийг эцэг эх, ахмад настантай золгоход барина Хадаг нь хээ угалз, үсэг чигээрээ маш олон янз бөгөөд урт богиноороо ч харилцан адилгүй байдаг. Хээ чимгийн байдлаар хүний дүрстэй Аюуш хадгийг эцэг эх, ахмад настан, эрхэм хүнд голчлон барих бөгөөд нар, сар үсэг бүхий Нанжвандан хадгийг ихэвчлэн оршуулгын ёслолд хэрэглэнэ. Хадгийг барих хүн рүүгээ амыг нь харуулж хүндийн эрэмбээр мэхийх юмуу сөгдөж барина. Авах хүн нь хариу мэхэсхийн хадгийг хоёр гардан аваад нямбай эвхэж хямагдах ёстой. Хөөрөг харшуулж, толгойг нь дарахыг цээрлэнэ Ахмад хүн буюу зочин хүн тухлан суусны дараа дүүмэд хүн хөөрөгнийхөө бөглөөг султгаж, баруун гарынхаа тохойг зүүн гараараа дэмжиж биеэ мэхийсхийн барина. Ахмад буюу зочин ч мөн адил өөрийн хөөрөгний бөглөөг султган баруун гараараа өгөхөд дүүмэд нь хоёр гараараа тосон аваад хамартаа хүргэн үнэрлээд буцааж бариад өөрийнхөө хөөргөө буцаан авдаг. Үе насны хоёр хүн тамхилан мэндчилэхдээ тус тусын хөөргөө алгандаа барьж бөөр бөөрөөр нь харилцан зөрүүлж солилцдог. Хөөрөг харшуулж солилцохыг цээрлэхийн хамт толгойг нь дарж болдоггүй. Хөөргөө төр түших гурван хуруу буюу эрхий, долоовор, дунд хуруугаар түшиж тамхилдаг. Энэ нь тухайн хүнийг төрийн хэмжээнд хүндэлж байгаагийн тэмдэг юм. Цагаан сараар цээрлэх зүйл Yйл үртэс хийх, ялангуяа хуучин юм оёж шидэхийг цээрлэнэ. Усанд явбал нацаг нарт нь цөв болно хэмээнэ. Эд, мал зээлээр өгвөл гарзын үүд нээгдэнэ. Шинийн нэгэнд айлд хоновол тэр жилдээ гэртээ тогтохгүйн ёр гэдэг. Сар шинээр уйлах, хэрэлдэх, ширүүн үг хэлбэл тэр жилдээ хэл ам, зовлон тасрахгvй. Шинийн нэгэнд үнс хогоо гаргах, зочны өөдөөс бие засахаар явах тэргүүтэн зохисгүй байдлыг цээрлэнэ. Өдөр хэвтэх, унтахыг цээрлэдэг. Өвчтэй хүн боловч ёс билэгдлийг бодож орноос босон сууж, бүсээ бүсэлж золгоно. Шинийн долоонд айл хэсэх, гадагш зочлохыг нийтээр цээрлэдэг. Харин зарим нутагт долоон бурхан одондоо сацал өргөж тахидаг байна. Шинийн гуравнаас хойш сар хуучирлаа хэмээж тахил, тавгийн идээ, шүүсээ хурааж, хэсэл зогсоно. Б.Гарьд

Categories
Чөлөөт

Babyworld дэлгүүр Өргөө амаржих газрын “Хөхүүл эхийн амрах өрөө”-г иж бүрэн тохижуулжээ САЙН ҮЙЛС ДЭЛГЭРЭГ

Babyworld дэлгүүр нь дэлхийд танигдсан хамгийн чанартай брэндүүдийг албан ёсны эрхтэйгээр оруулан ирж Монголынхоо бяцхан үрсэд санал болгодог билээ. Уг дэлгүүрт 0-3 насны хүүхдэд зориулсан бүх төрлийн бүтээгдэхүүнээс гадна төрхийн өмнө болон төрсний дараах ээжүүдийн арчилгааны хэрэгслийг нэг дороос худалдан авах боломжтой. Тус дэлгүүр нь үндсэн 5 салбар болон онлайн дэлгүүртэй, Монгол орон даяар 200 гаруй эмийн сангууд болон гэрээт борлуулагчдаараа дамжуулан бараа бүтээгдэхүүнээ хэрэглэгчдээ хүргэж байна. BEFORE зураг AFTER зураг BEFORE зураг AFTER зураг BEFORE зураг AFTER зураг Babyworld дэлгүүр нь 2023 оны нийгмийн хариуцлагын хүрээний эхний ажлаараа Нийслэлийн Өргөө Амаржих газрын Нярайг эмчлэх тасагт, хөхөөр хооллолтыг дэмжигч LANSINOH /лансино/ брэндийн нэрэмжит “ХӨХҮҮЛ ЭХИЙН АМРАХ ӨРӨӨ” -г иж бүрэн тохижуулан хүлээлгэн өглөө. Мөн тухайн тасагт хэвтэн эмчлүүлж буй ээж, хүүхдүүдэд Babyworld нэрийн нярайн бэлгийн багц гардуулаа. зураг зураг зураг зураг Babyworld дэлгүүр нь байгуулагдсан цагаасаа эхлэн нийгмийн хариуцлагын хүрээнд бяцхан үрс, ээжүүддээ тусламжийн гараа сунган ажилласаар ирсэн. зураг зураг зураг Нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хийсэн ажлуудаас: КОВИД-19-ийн дараа Өргөө амаржих газарт хүүхдийн ор бэлэглэсэн. 2021 оны 3-р сард ЭХЭМҮТ-ийн төрсний дараах тасагт Английн Joie брэндийн хүүхдийн ор бэлэглэсэн байна. 2021 оны 12 сард ЭМЯ-ны харьяа хүүхдийн төв сувилалд нярай болон 0-3 настай хүүхдийн хэрэгцээт бүтээгдэхүүнийг хандивласан.

Categories
Чөлөөт

ДЭМБ: Нэг тэрбум гаруй хүн холер тусаж болзошгүй

Нэг тэрбум гаруй хүн холер тусах эрсдэлтэй байна гэж Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага сэрэмжлүүлжээ. Энэ долоо хоногт гэхэд халдварт холер өвчин дэлхийн гурван оронд нэмж бүртгэгдсэн байна. Холер бүртгэгдсэн нийт орны тоо 20-ийг даваад байна. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын тооцоолсноор, дэлхийн 43 орны нэг тэрбум гаруй хүн холер тусах эрсдэлд байна. Өдгөө ДЭМБ-ын таван бүс нутгийн 22 улс оронд халдварт холерын тархалттай тэмцэж байна. МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ.МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан. Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ?УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм. УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний нэмэлт дарамт ирэх вэ?Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан. ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 тэрбум төгрөгийг НДС-д татаас болгож өгч байгаа. 2022 онд улсын төсвөөс 459.8 тэрбум төгрөг өгнө. Долоон жилийг таван жил болгосноор тэтгэвэр огцом нэмэгдэх юм шиг буруу ойлголт өгч болохгүй. Нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Categories
Чөлөөт

ШУУРХАЙ: -Ногдол ашиг тараах шийдвэр гаржээ ‼️‼️‼️

-Ногдол ашиг тараах шийдвэр гаржээ Орон нутгийн жижиг “Таван толгой” ХК-ийн ТУЗ хуралдаж хувьцаа эзэмшигчдэдээ ногдол ашиг хуваарилах шийдвэр гаргасан байна. Тодруулбал 2022 оны бизнес төлөвлөгөөнд тусгаснаар 61 орчим тэрбум төгрөгийг ногдол ашиг болгон тараана гэж төлөвлөж байсан бол урьдчилсан байдлаар компанийн татварын дараах ашигт байдлыг харгалзан нэгж хувьцаанд 2743.8 төгрөгөөр тооцон нийт 144 тэрбум төгрөг ногдол ашиг болгон хуваарилахаар болсон байна Эх сурвалж: Тавантолгой ХК-ийн БЭТ П.Сайнзориг МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ. МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан.  Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана  УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ? УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм.  УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний нэмэлт дарамт ирэх вэ? Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүнБ.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 тэрбум төгрөгийг НДС-д татаас болгож өгч байгаа. 2022 онд улсын төсвөөс 459.8 тэрбум төгрөг өгнө. Долоон жилийг таван жил болгосноор тэтгэвэр огцом нэмэгдэх юм шиг буруу ойлголт өгч болохгүй. Нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Categories
Чөлөөт

Хүн бүхэн дор бүрдээ амьтан бүгдийн төлөө дэлхий ээждээ дээд тэнгэртээ задбирцгаая 🙏🙏🙏

Бүгдээрээ залбирцгаая. Хүн бүхэн дор бүрдээ чин сэтгэлээсээ залбирч хэвшицгээе. Эх болсон зургаан зүйл хамаг амьтаны тусын тулд Дэлхий ээж дээ, дээд их тэнгэртээ залбирцгаая. Хамаг олноороо сэтгэл зүрхээ ариусгах ёстой.! Нийтээрээ муу муухай үйлийг тэвчье. Сайн сайхан гэрэл гэгээ асаацгаая. Энэ их шунал хүслээ хязгаарлах хэрэгтэй. Хүний амьдрал уралдаан тэмцээн биш. Өрсөлдөх зүйл байх боловч атаа хорсол хараал зүхээр үзэн ядалт зэргийг бүр таягдаж хаяцгаая. Аливаа сайн, муу тохиол бол нийтийн үйлийн үрээр ирдэг учиртай. Энэ ертөнцөд учир утгагүй, шалтаг шалтгаангүй зүйлс гэж бүр нэгээхэн ч үгүй. Үйлийн үр хаалга андуурдаггүй. .. Манайхны энэ их хувиа хичээсэн бэртэгчин, тангараггүй зан муу ёр шүү та минь ээ! Бид дотроосоо гэрэлтэх учиртай… Эх дэлхий минь, Монгол орон минь амар тайван байх болтугай. Бурхан минь. 🙏🙏🙏 МҮЭХ: ИРГЭДИЙН ЦАЛИН, ТЭТГЭВРИЙГ ЯАРАЛТАЙ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ Дэмжиж байвал 1 гэж бичээд ШЕЙР!!! МҮЭХ-ноос Засгийн газрын тогтоолтой холбоотойгоор үйлдвэрчний эвлэлийн холбоод мэдээлэл хийлээ.МҮЭ-ийн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга М.НЯМДАВАА: “Төсөв зардлыг хэмнэх, орон тооны давхардлыг арилгах, цалин хөлсийг нэмэгдүүлэхгүй байх Засгийн газрын тогтоол гарсан. Энэ нь төрийн захиргааны албан тушаалтанд хамааралтай гэсэн. Гэтэл энэ нь төрийн үйлчилгээний ажилтан, багш нарт үйлчилж байгаа тул энэ тогтоолыг дэмжихгүй байна. Цар тахалтай холбогдуулан өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдэж, иргэдийн худалдан авах чадвар буурч байна. Тиймээс Засгийн газар шатахуун, өргөн хэрэглээний барааны үнийн өсөлттэй холбоотой цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай байна” гэлээ. Г.Өнөрбаяр: Таван жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоосноор нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэж байна. Өчигдөр тус хуулийн төслийг НББ-ны байнгын хороо хэлэлцээд хэлэлцэхийг дэмжсэн билээ. Хуулийн төслийг УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нарын гишүүд өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар: Энэ асуудлыг шийдсэнээр хэдэн төгрөгийн зардал гарах вэ. Иргэдийн санал хүсэлтийг авсан уу. Нэмэлт зардлуудаа хасаад тэтгэврээ нэмэгдүүлэх шаардлага байна. Энэ тал дээр байнгын хороо ямар байр суурьтай байна вэ.ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: Манай яамнаас Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг өргөн барьсан. Хуулийн төсөлд таны ярьсан зүйлийг бүгдийг нь тусгаж оруулсан. Жилд 30 мянга орчим хүн тэтгэвэр тогтоолгож байгаа. Үүний 70 орчим хувь нь тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэврээ тогтоолгодог. Үлдэж байгаа хүмүүсийн цөөн хувь дээр энэ дараалсан таван жил гэдэг асуудал яригдана УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: Долоон жилийн хугацаанд хүмүүс ажлаа сольдог, завсарддаг асуудал байдаг. Тиймээс долоон жилийн дунджаар тэтгэвэр тогтоолгох нь иргэдэд маш их хохиролтой. 2022 оны төсөв дээр 10 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шаардагдана.УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин: Засгийн газрын өргөн барьсан хуультайгаа хамт хэлэлцээд явж болдоггүй юм уу. Сүүлийн таван жил өндөр цалин авсан хүмүүс илүү хожоод, бусад ахмадуудад ямар ч ялгаагүй юм биш үү. Энэ хуулийг баталснаар ямар хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай вэ. 2022 оны төсвөө баталчихсан. Санхүүжилтээ яаж шийдэх юм бэ?УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: МАН-ын бүлэг энэ хуулийг хэлэлцэхийг дэмжчихээд багц хуультай хамт хэлэлцье гэдэг санал тавьсан. Гэхдээ энэ хууль бол ирээдүйд тэтгэвэрт гарах хүмүүсийн тэтгэврийг тогтоохдоо таван жилээр тооцно гэж байгаа. Эрт тэтгэвэрт гарсан хүмүүсийн асуудал тусдаа асуудал. Энэ хуулийг баталбал бид олон ахмадынхаа тэтгэврийг 500 мянга болгох боломж бүрдэх юм. УИХ-ын гишүүн Б.Чойжилсүрэн: 2016-2021 онуудад улсын төсвөөс тэтгэврийн санд хэдэн төгрөг шилжүүлсэн бэ. НДШ-ийг 20-иос 25 хувь болгох, тэтгэврийн дунджийг 7 жилээр тооцох гэдэг асуудлыг би Сангийн сайд байхдаа батлуулж байсан. Тэтгэврийн санд ямар хэмжээний нэмэлт дарамт ирэх вэ?Тэтгэврийн сангийн орлого зарлага улсын нэгдсэн төсөвт тооцогдож явдаг. Ирэх оныхоо төсвийг баталчихсан. Жил бүхэн 120 орчим тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэнэ. Ингэснээр НДС-д жил бүхэн улсын төсвөөс 800 орчим тэрбум төгрөгийн татаас өгнө. Ард түмэнд таалагдаж гоё юм ярьж болно. Гэхдээ байгаа юмаа тараадаг, хуримтлуулдаг юмгүй байх нь зөв үү.УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж: 2021 онд 35 мянган тэтгэвэрт гарсан. Үүний 70 хувь нь хувь тэнцүүлсэн болон бүрэн тэтгэврийн доод хэмжээгээр тэтгэвэр тогтоолгосон. Жилд дөрөвхөн тэрбум төгрөг хэмнэхийн төлөө ахмадуудынхаа эрх ашгийг хохироох ёсгүй байсан юм. Энэ шийдвэр төрд иргэдийн итгэх итгэлийг алдагдуулсан. ХНХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Г.Өнөрбаяр: 2016 онд улсын төсвөөс 494, 2017 онд 570.3, 2018 онд 609.8, 2019 онд 605.5, 2020 онд 400, 2021 онд 603.5 тэрбум төгрөгийг НДС-д татаас болгож өгч байгаа. 2022 онд улсын төсвөөс 459.8 тэрбум төгрөг өгнө. Долоон жилийг таван жил болгосноор тэтгэвэр огцом нэмэгдэх юм шиг буруу ойлголт өгч болохгүй. Нэг хүний тэтгэвэр 15 мянган төгрөгөөр нэмэгдэнэ.

Categories
Чөлөөт

Могой эвшээж байхыг харах АЗ дагуулдаг гэнэ. Харсан даруйдаа АЗ АЗ гээд шэйрлэвэл гэнэтийн их мөнгө олох болно

Могой эвшээж байхыг харах АЗ дагуулдаг гэнэ. Харсан даруйдаа АЗ АЗ гээд шэйрлэвэл гэнэтийн их мөнгө олох болно “Иргэн баян бол улс баян” гэдэг. Энэ нь иргэн бүр эрх, үүргээ ухамсарлан, өөрийн амьдрал ахуйд эзэн болж чадвал улс орны хөгжил өөдрөг сайн байхыг өгүүлж буй хэрэг билээ. Мөнгө бол бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний төлбөрт төлж болох санхүүгийн хэрэгсэл. Мөнгө нь өөрийнхөө өртгөөр бусад барааны өртгийг илэрхийлж байдаг онцгой таваар. Өөрөөр хэлбэл, мөнгө нь ямар ч таваараар солигдож чадах хөрвөх чадвар сайтай арилжаа, гүйлгээний хэрэгсэл юм. Мөнгө бол амьдралын зорилго биш, харин зорилгод хүрэх хэрэгсэл юм. Мөнгийг байгаагаар нь хэрэглэдэггүй, харин та түүнийг ашиглан хэрэгцээтэй зүйлээ худалдаж авдаг. Энэ нь нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн үнэ цэнэтэй зүйлийг өөр нэг үнэ цэнэтэй зүйлээр солих боломжийг олгоно. Мөнгө нь зөөвөрлөхөд хялбар, тогтмол үнэ цэнэтэй, дахин ашиглах боломжтой, мөнгөн тэмдэгтийг хэдэн онд гүйлгээнд гаргаснаас үл хамааран ижил худалдан авах чадвартай, нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн байх ёстой. Мөнгийг хүн өөрийн хичээл зүтгэл, уйгагүй хөдөлмөр, бүтээлч ажлын үр дүнд цалин хөлс, шагнал, төлбөр хэлбэрээр олохоос гадна хөрөнгө оруулалтаас ногдол ашиг, хүү хэлбэрээр олдог. Жишээ нь: Хадгаламжийн хүү, хувьцааны ногдол ашиг гэх мэт. Мөнгийг янз бүрийн зорилгоор хэрэглэж болно. Тухайлбал, мөнгийг бусдад зээлдүүлэх бусдаас зээлэх, төлбөр тооцоо хийх, хувьцаа бонд гэх мэт үнэт цаас болон үл хөдлөх хөрөнгө худалдаж авах гэх зэрэг маш олон янзаар ашиглаж болно. Орлого, түүнийг бүрдүүлэх боломж нөөц Та аль болох зарцуулснаасаа илүүг олох эсвэл олсноосоо багыг зарцуулах хэрэгтэй. Ингэснээр хуримтлал үүсгэх боломжтой. Орлого нь бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж нийлүүлэх, үйлчилгээ үзүүлэх үйл ажиллагаанаас тухайн хугацаанд бий болсон мөнгөн хөрөнгө юм. Өөрөөр хэлбэл, хийж гүйцэтгэсэн ажлынхаа төлөө авч буй мөнгөний хэмжээ юм. Орлого нь биеийн болон оюуны хөдөлмөрийн үр дүнд бий болдог. Хувь хүн өөрт байгаа мөнгөө хадгалуулах эсвэл хөрөнгө оруулах шийдвэр гаргасны үр дүнд орлого олох боломж бүрддэг. МӨНГӨӨ ХЭРХЭН УДИРДАХ ВЭ? номоос хуулбарлав.Түрийвчинд тань мөнгө тогтохгүй байгаа бол та эдгээрийг хэрэгжүүлээд үзээрэй Түрийвчинд хүний зураг байлгах хэрэггүй – Учир нь ямар нэгэн зураг байх нь хэн нэгэнтэй заавал мөнгөө хуваалцаж,, эргээд чамайг боддоггүй хүмүүст мөнгөө алдах магадлалтай гэсэн утгыг илэрхийлдэг байна. Түрийвчинд зарааны үс байх ямар вэ? Мөн мөнгөөр өмд цамц хийвэл мөнгө дууддаг гэсэн. Энэ үнэн үү? -Зарааны үс байж болно. Учир нь зарааны үс хулгайгаас сайн хамгаалдаг байна. Зарааны үсийг хэтэвчиндээ хийх нь Орос Фэнг Шүй, Орос арга юм. Харин өмд цамцны хувьд Японы нэгэн үлгэрийн номон дээр хэтэвчиндээ хийсэн болгон нь үрждэг шидэт түрийвчний тухай үлгэрээс сэдэвлэж гаргасан хүмүүсийн яриа юм. Ямар түрийвч хамгийн сайн бэ? – Дуураймал биш, жинхэнэ арьсан түрийвч л хамгийн сайн түрийвч юм. Та бүхэн болж өгвөл олон тасалгаатай, олон нуглардаг хэтэвч битгий аваарай.Хэтэвч нь нэгэн төрлийн мөнгөний урсгалыг өөртөө чиглүүлж өгөх Инь энерги буюу усны энергийг өөртөө шингээж байдаг болохоор олон тасалгаанд энерги төөрөлдөж чухам аль эд баялагийн саванд мөнгийг татаж өгөх баримжаа нь алдагдаж төөрнө гэж үздэг байна Тиймээс цөөхөн тасалгаатай, эмх цэгцтэй, онгойлгоход хялбар, олон нуглардагүй түрийвч сонгоорой. – Хэн нэгний хуучин түрийвч хэрэглэж болохгүй. Учир нь таны орлого таных биш юм шиг байдал үүсэх болно. – Түрийвчэндээ хичнээн хайртай байсан ч гэсэн ойр дотны хүмүүс болон хүмүүсийн зураг хийж болохгүй. Учир нь тэдгээр хүмүүст та тусалж байгаа мэт цаад утгарааа харилцаагаа хөндийрүүлж, үл ойлголцож үүснэ. Мэдээж мөнгө санхүүтэй холбоотой шүү дээ. Маш сайн чанарын өөрийн гэсэн мөнгөр хэтэвч өөртөө худалдаж авах нь бат бөх санхүүгийн эх үүсвэртэй болж, олсон мөнгө чинь юм болно. Тиймээс манайхаан өөрийн дуртай, өөртөө таалагдсан хамгийн сайн түрийвч олж авах нь хамгийн түрүүнд хийх ёстой чухал зүйл чинь шүү. Өөрөө л хэрэглэх юм чинь хичнээн үнэтэй брэндийнх байсан ч гэсэн мөнгө битгий татаарай Хуучин түрийвчээ яагаад хаяж болохгүй вэ? – Түрийвч Мөнгө улаан өнгө болон байгалийн гаралтай материалд дуртай байдаг. Иймд та арьсан, улаан түрийвчийг сонгоорой. Түрийвчээ хоосон байлгаж огт болохгүй. Ядаж хэдхэн төгрөг үлдээж хэвших хэрэгтэй. Банкны баримт, НӨАТ-ийн баримт зэргээ мөнгөтэйгээ хамт хадгалж болохгүй. Түрийвчнийхээ тусгай хэсэг эсвэл цүнхнийхээ халаасанд хийж байгаарай.Түрийвчиндээ бохир төлбөрийн баримт, урагдсан цаас хийж болохгүй. Хуучирсан түрийвчээ хаяхын оронд хадгалаарай. Энэ нь их хэмжээний аз авчрахаас гадна, орлогын үүдийг нээдэг. Мөнгөнийхөө толгойг зөв харуулж хийх хэрэгтэй. Та болж өгвөл түрийвчиндээ мөнгөнөөс өөр зүйл хадгалах гэсний хэрэггүй. Түрийвчин дэх мөнгөө бусдад харуулах нь эд баялагаа алдах үндэс болдог.- Гудамж талбай болон сургууль Гудамжинд явж байхад замд тань мөнгө таарвал шууд аваарай. Энэ нь 10 төгрөг, 20 төгрөг байна уу? огт хамаагүй бөгөөд шууд л авах хэрэгтэй. Учир нь хөл доор байгаа мөнгийг орхиж явснаар мөнгөний заяа гомддог аж. Замын уулзвар дээр тогтсон мөнгөнд хүрч болохгүй хэмээдэг. Энэхүү мөнгийг авснаар эрүүл мэндээр хохирч, илүү их мөнгө зарлагадах хэрэг гардаг байна. Зөөгчид цайны мөнгө гар таталгүй өгч байгаарай. Учир нь таны өгсөн мөнгө эргээд гурав дахин үржигдэж ирэх болно.- Гэртээ Хоолны ширээ нь идээ будаа тавьдаг, нэг ёсондоо хүндэтгэлийн бэлэг тэмдэг билээ. Харин үүн дээр суухыг хориглодог бөгөөд өрөнд орно хэмээн үздэг байна.Та гэртээ их хэмжээний мөнгөтэй ирвэл хэдхэн төгрөг авч, хоолны ширээний бүтээлгэн доор хийгээрэй. Ингэснээр мөнгө арвижихийн бэлэгдэл хэмээдэг аж. Мөнгөтэй түрийвчээ хоолны ширээ болон орон дээр тавьж болохгүй.Таны гэрт нэг шүүр байх ёстойг анхаараарай. Эс бөгөөс гарлагын үүд нээгддэг байна. Задгай мөнгийг энд тэнд тарааж, хаяж болохгүй. Үүний оронд мөнгөний гахайнд цуглуулж, түрүүвчиндээ хадгалах хэрэгтэй. Гэртээ хадгалж байгаа мөнгөө тогтмол тоолж, дутсан, өссөн эсэхийг шалгаж байгаарай. Та мөнгө цуглуулж эхлэхээсээ өмнө юунд хэрэглэх гэж байгаа зорилгоо тодорхойлох ёстой. Мөн бороотой өдөр мөнгө хурааж эхлэхэд тохиромжгүй байдаг. Аалз нь их мөнгө, баялагийн бэлэг тэмдэг билээ. Та хаа нэгтээ аалз харвал алахын оронд явах замыг нь чөлөөлж өгөөрэй. Гэртээ шүгэлдэх нь гарлагын үүд хаалгыг нээж, орлогын үүдийг хаадаг байна.Бусдаас талх болон давс гуйж болохгүй. Энэ нь гэрээс тань хамаг баялаг, эд хөрөнгийг тань үлдэн хөөх аюултай. Нар жаргасны дараа хогоо гаргаж асгах нь хөрөнгө мөнгөө гаргаж байгаагаас өөрцгүй хэрэг юм. Мөнгөтэй цүнхээ газар тавьж болохгүй. Энэ нь мөнгөний заяаг хариулдаг гэж үздэг байна. Хутгаа талханд зоолттой орхих нь өрөнд оруулдаг. Үр тариаг гаргаж хаяснаар санхүүгийн асуудалтай тулгарч мэднэ. Цонхоороо хог битгий хаяарай. Энэ нь хамаг мөнгөө гаргаж хаяж байгаагаас өөрцгүй хэрэг юм. Аквариум нь мөнгө дууддаг байна. Гэхдээ аквариумын ус үргэлж цэвэрхэн байх ёстой.– Нийтлэг зүйлс мөнгө гуйж суугаа хүнд хандив өгөхдөө нүд рүү нь харж болохгүй. Цамц, өмд болон куртикний тань халаас урагдсан бол заавал оёорой. Үнэтэй эдлэл зүүснээр мөнгө орж ирдэг. Үсээ өөрөө тайрч болохгүй. Ингэснээр өөрөө мөнгөний эх үүсвэрээ тасалж хаяж байгаагаас өөрцгүй хэрэг юм. Зүүн алга загтнавал мөнгө орж ирнэ, баруун алга загтнавал мөнгө үрэгдэнэ гэж үздэг. Цагдаа эсвэл гал сөнөөгчтэй таарвал мөнгө үрэгдэнэ, жирэмсэн эмэгтэйтэй таарвал мөнгө үржихийн бэлэг тэмдэг болдог. Өөрөөсөө илүү мөнгөтэй хүмүүст атаархах хэрэггүй.